Requiem{= (ελληνιστί): νεκρώσιμη ακολουθία}στη Νέα Διοικητική Μεταρρύθμιση

Γράφει ο Πολιτικός Μηχανικός Θεόδωρος Κ. Παπαϊωάννου

Μετά από 10 χρόνια περίπου λειτουργίας της Τ. Α. στα πλαίσια του σχεδίου «Καποδίστριας1» (Κ1), αν επιχειρήσουμε ένα ισολογισμό θα διαπιστώσουμε ότι δεν απέδωσε τα αναμενόμενα. Οι δήμοι που προήλθαν από τη συνένωση Κοινοτήτων δεν ορθοπόδησαν για τους γνωστούς λόγους: (Ανεπαρκής χρηματοδότηση, ενοποίηση χωρίς συγκεκριμένα κριτήρια, εσφαλμένοι υπολογισμοί ως προς τις πραγματικές ανάγκες τους,πελατειακές σχέσεις, εξάρτηση από το κεντρικό κράτος, αδυναμία οργάνωσης Τεχνικών και Οικονομικών Υπηρεσιών).

Έτσι το υπάρχον διοικητικό μοντέλο και μετά τον Καπ1 συνεχίζει να διαπνέεται από τη λογική περασμένων δεκαετιών ήτο: (συγκεντρωτισμό, γραφειοκρατία, αντιπαραγωγικότητα, αναποτελεσματικότητα, και αντί εξυπηρέτησης καταδυνάστευση του πολίτη). Κοντά σ΄ αυτά συχνά δια του ελεγκτικού συνεδρίου και του συνηγόρου του πολίτη διαπιστώνεται ότι η αδιαφάνεια και η διαφθορά ενδημούν πλέον στους κόλπους της Τ.Α., φαινόμενα άγνωστα στην εποχή μου.

Οι αδυναμίες του (Κ.1) φάνηκαν αμέσως γι΄αυτό και επί ΠΑΣΟΚ ξεκίνησαν συζητήσεις αλλά και κατατέθηκαν προτάσεις για βελτίωση και αναθεώρηση του μοντέλου των βαθμών αυτοδιοίκησης Α & Β. Αποδεκτό λοιπόν πλήρως το αναγκαίο και επιβεβλημένο το επόμενο βήμαπρος μια νέα διοικητική μεταρρύθμιση- εργαλείο- για την ταχύτερη και ορθολογικότερη ανάπτυξη της χώρας. Η Ν.Δ. ως Κυβέρνηση σε μια κορύφωση του διαρθρωτικού της οίστρου που την συνεπήρε, εν μέσω κλίματος μιας ασαφούς, ακατάσχετης, αμφιλεγόμενης, πρόχειρης, αποσπασματικής μεταρρυθμιση-λαγνείας ( Ασφαλιστικό, Εργασιακές Σχέσεις, ΔΕΚΟ, Παιδεία, Χωροταξικός Σχεδιασμός κ.α ), θέλησε να καταπιαστεί με το ζήτημα αυτό. Παρέμεινε όμως αδιάβαστη επί 20ετία, χωρίς να αποκτήσει τα απαραίτητα«αυτοδιοικητικά αντανακλαστικά» τα οποία εκ γενετής και καταγωγής δεν διέθετε. Έκανε μάλιστα και άλμα με τις αντιδιαμετρικές όπως λέμε στην Ευκλείδεια Γεωμετρία απόψεις της: από εκεί πού πριν 10 χρόνια ήταν κάθετα αρνητική, ο κ. Καραμανλής με το επιτελείο του όργωσαν κυριολεκτικά και ξεσήκωσαν το Πανελλήνιο με ‘ουρανομήκεις ανθενωτικές ιαχές’. Τώρα όμως χωρίς να μας το εξηγήσει ο κ. Παυλόπουλος με τις απόψεις του για μεγάλες χωρικές διαστάσεις που διέρρευσαν από το Υπουργείο έγινε ‘βασιλικότερος του βασιλέως’ ή αλλιώς ‘ ...5 η αλεπού 10 τ΄ αλεπόπουλα...’ Παρά τη σοβαρότητα του θέματος και προηγούμενη εμπειρία από τα λάθη, δεν τόλμησε να υψώσει τον πήχη του προβληματισμού όσο θα έπρεπε και ο απαραίτητος διάλογος δεν ήταν ουσιαστικός αλλά επιδερμικός και υποκριτικός. Όμως " ...Ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον...". Προϊόντος του χρόνου αποκαλύφθηκε ότι την κυβέρνηση απασχολούσε η μείωση του αριθμού των δήμων και των Νομαρχιών μόνο ως μέγεθος δημόσιας οικονομίας. Το δήλωσε στεγνά ο υφυπουργός Οικονομίας Π. Δούκας (στην εφημερίδα Πρώτο Θέμα 9-9-08) “... Ενα σύστημα με τόσες Επαρχίες, Νομαρχίες, Υπερνομαρχίες, Περιφέρειες, Δήμους και Κοινότητες κοστίζει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, Πρέπει λοιπόν να σκεφτούμε και τη μείωση του ...” Σήμερα (12-11-08) το ‘ΒΗΜΑ’ , το ‘ΕΘΝΟΣ’. η ‘ΗΜΕΡΗΣΙΑ’ και ο ‘ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ’ έγραψαν ότι ο (Κ.2) πάει στις καλένδες με πρόσχημα την αδυναμία να εξευρεθούν τα υπεσχημένα πλην όμως οφειλόμενα προς την Τ.Α. χρήματα, εν μέσω μάλιστα της τρέχουσας οικονομικής κρίσης. Ήταν φανερό ότι προ πολλού έψαχναν το γνωστό από τους πρωτόπλαστους «φύλλο συκής». Βλέποντας από τότε στον ορίζοντα ‘συνωστισμό νεφών’, περίμενα αυτή την κατάληξη γι΄αυτό σε ανύποπτο χρόνο –ρισκάροντας ίσως- το είχα γράψει προ πολλού στα ‘ΒΟΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ’ και στο vagia-gr.blogspot.com (με τίτλο: ‘Μια πρώτη αναφορά στον Καποδίστρια 2’στις 28-8-08)

Αν από τότε έδειχναν προς τα εκεί τα πράγματα πόσο μάλλον τώρα. «...Ο τόπος μας βυθίζεται και η Βασίλω καλλωπίζεται...» ( ο Μίμης Ανδρουλάκης ίσως χρησιμοποιούσε την τολμηρότερη παρεμφερή της διατύπωση...)

Διοικητική μεταρρύθμιση, όμως, δεν σημαίνει μόνο συνένωση, αλλά μια κάθετη μεταρρύθμιση σ΄ όλη τη ‘ραχοκοκαλιά’ του κράτους. Να αλλάξει μορφή και λειτουργία το κράτος, να αποκτήσει επιτελικό και συντονιστικό ρόλο με πολύ συγκεκριμένες αρμοδιότητες, να πλαισιώνεται από δύο ισχυρούς λειτουργικά ανεξάρτητους και οικονομικά αυτοδύναμους αιρετούς θεσμούς (την Περιφέρεια και το Δήμο), που να λειτουργούν αυτόνομα και σύμφωνα με τις ανάγκες, τη δυναμική και τα χαρακτηριστικά των περιοχών τους. Η οριοθέτηση των να γίνει με κριτήρια αυστηρά επιστημονικά, αναπτυξιακά, γεωγραφικά, οικονομικά και πολιτιστικά.

Υπό τη νέα της μορφή η Αυτοδιοίκηση θα αφεθεί ελεύθερη στο δημιουργικό της ρόλο, απαλλαγμένη από τον σφιχτό εναγκαλισμό της κεντρικής διοίκησης.

Ο σχεδιασμός, η υλοποίηση και ο έλεγχος της περιφερειακής ανάπτυξης θα περάσει εξ ολοκλήρου σ΄ αυτή. Είναι πασίγνωστο ότι ο μεγάλος ασθενής του κράτους είναι η Δημόσια Διοίκηση που δε μπορεί και δε γνωρίζει τα τοπικά ζητήματα, ούτε ενδιαφέρεται περισσότερο από μάς πού ζούμε στους δήμους και γνωρίζουμε τι χρειάζεται για την ανάπτυξη και την πρόοδο των κοινωνιών μας.

Κανένας άλλωστε, εκτός από εμάς, δεν απολογείται άμεσα και δεν κρίνεται καθημερινά από τους πολίτες του τόπου όπου ζει ή υπηρετεί. 

Τα ζήσαμε πρόσφατα με τη μονάδα παραγωγής Η/Ε από Φ/Α την οποία εξεδίωξε πρόσφατα και ο Δομοκός. Μπροστάρης και πάλι κάποια κίνηση με λόγο, φαντασία, όραμα, τόλμη, όλη αυτή δηλαδή την άνωση που μπορεί να απογειώσει την πόλη, κάποια και εκεί αντίστοιχη ‘ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ’ -‘καρμπόν’- με τη δική μας που μερικοί την λοιδορούν. 

Τα αντιμετωπίζουμε αυτή τη στιγμή, όπου κοντά στα άλλα έξοδά μας μπήκε το νερό το ελεύθερο αυτό αγαθό, επειδή για να θησαυρίζουν μερικοί ρυπαίνουν ατιμωρητί τον περιβάλλοντα (υπό - επί – υπέρ)χωρο.

(αυτά είναι λίγο περισσότερα απ΄ όσα θα έλεγα στη Λιβαδειά το βράδυ της Τετάρτης 12-11-08 για την ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ... ίσως πρέπει να επανέλθω...)