«Τα Βάγια και η Επανάσταση του 1821».

Από "ANISTORITOS"

«Είναι χρέος να τιμούνται οι γενναίοι με ύμνους και εγκώμια», τονίζει ο Πίνδαρος και ο Μακρυγιάννης συμπληρώνει:

"Ελλάδα, όλους αυτούς να τους θυμάσαι, να τους μακαρίζεις και να τους λαμπρύνεις πατρίδα, γιατί αυτοί σε λευτέρωσαν".

Ο αρχιστράτηγος Θεόδωρος Κολοκοτρώνης με τον «Λόγο» του στην Πνύκα, συνόψιζε επιγραμματικά «πως και ποιοι» ξεκίνησαν τον Αγώνα:

«Παιδιά μου !

Εις αυτήν την δυστυχισμένη κατάσταση μερικοί από τους φυγάδες γραμματισμένους εμετάφραζαν και έστελναν εις την Ελλάδα βιβλία, και εις αυτούς πρέπει να χρωστούμε ευγνωμοσύνη, διότι ευθύς οπού κανένας άνθρωπος από το λαό εμάνθανε τα κοινά γράμματα, εδιάβαζεν αυτά τα βιβλία και έβλεπε ποίους είχαμε προγόνους, τι έκαμεν ο Θεμιστοκλής, ο Αριστείδης και άλλοι πολλοί παλαιοί μας, και εβλέπαμε και εις ποίαν κατάσταση ευρισκόμεθα τότε. Όθεν μας ήλθεν εις το νου να τους μιμηθούμε και να γίνουμε ευτυχέστεροι. Και έτσι έγινε και επροόδευσεν η Εταιρεία.

Όταν αποφασίσαμε να κάμωμε την Επανάσταση, δεν εσυλλογισθήκαμε ούτε πόσοι είμεθα ούτε πως δεν έχομε άρματα ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις ούτε κανένας φρόνιμος μας είπε «πού πάτε εδώ να πολεμήσετε με σιταροκάραβα βατσέλα», αλλά ως μία βροχή έπεσε εις όλους μας η επιθυμία της ελευθερίας μας, και όλοι, και ο κλήρος μας και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και οι πεπαιδευμένοι και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι εσυμφωνήσαμε εις αυτό το σκοπό και εκάμαμε την Επανάσταση.

Εις τον πρώτο χρόνο της Επαναστάσεως είχαμε μεγάλη ομόνοια και όλοι ετρέχαμε σύμφωνοι. Ο ένας επήγεν εις τον πόλεμο, ο αδελφός του έφερνε ξύλα, η γυναίκα του εζύμωνε, το παιδί του εκουβαλούσε ψωμί και μπαρουτόβολα εις το στρατόπεδον και εάν αυτή η ομόνοια εβαστούσε ακόμη δύο χρόνους, ηθέλαμε κυριεύσει και την Θεσσαλία και την Μακεδονία, και ίσως εφθάναμε και έως την Κωνσταντινούπολη. Τόσον τρομάξαμε τους Τούρκους, οπού άκουγαν Έλληνα και έφευγαν χίλια μίλια μακρά. Εκατόν Έλληνες έβαζαν πέντε χιλιάδες εμπρός, και ένα καράβι μιαν άρμάδα...

Εγώ, παιδιά μου, κατά κακή μου τύχη, εξ αιτίας των περιστάσεων, έμεινα αγράμματος και δια τούτο σας ζητώ συγχώρηση, διότι δεν ομιλώ καθώς οι δάσκαλοι σας. Σας είπα όσα ο ίδιος είδα, ήκουσα και εγνώρισα, δια να ωφεληθήτε από τα απερασμένα και από τα κακά αποτελέσματα της διχονοίας, την οποίαν να αποστρέφεσθε, και να έχετε ομόνοια. Εμάς μη μας τηράτε πλέον. Το έργο μας και ο καιρός μας επέρασε. Και αι ημέραι της γενεάς, η οποία σας άνοιξε το δρόμο, θέλουν μετ' ολίγον περάσει. Την ημέρα της ζωής μας θέλει διαδεχθή η νύκτα του θανάτου μας, καθώς την ημέραν των Αγίων Ασωμάτων θέλει διαδεχθή η νύκτα και η αυριανή ήμερα. Εις εσάς μένει να ισάσετε και να στολίσετε τον τόπο, οπού ημείς ελευθερώσαμε και, δια να γίνη τούτο, πρέπει να έχετε ως θεμέλια της πολιτείας την ομόνοια, την θρησκεία, την καλλιέργεια του Θρόνου και την φρόνιμον ελευθερία».

Σήμερα, λοιπόν επιβάλλεται να στρέψουμε τη σκέψη μας με ευγνωμοσύνη και σεβασμό προς όλους εκείνους, που θυσιάστηκαν στο βωμό της Πατρίδας για τη Λευτεριά και την Ανεξαρτησία του Έθνους και ταυτόχρονα να τονίζουμε καθημερινά, σε εχθρούς και φίλους, πως:

"Η μεγαλοσύνη στα 'Έθνη δεν μετριέται με το στρέμμα, με της καρδιάς το πύρωμα μετριέται και με το αίμα".

Και βέβαια η σκέψη και η ιστορική μνήμη επιβάλλουν τέτοιες μέρες να ανασύρουμε από τη λήθη του χρόνου τις ιστορικές μνήμες που αφορούν και τον τόπο μας τα Βάγια, των οποίων η συνεισφορά υπήρξε αξιοθαύμαστη και μοναδική, πέραν του γεγονότος ότι από εκεί ξεκίνησε κατ΄ ουσίαν η Επανάσταση την Κυριακή των Βαΐων του 1821…

«Το ’21, μας λέει ο Γιάννης Σκαρίμπας, μίλησε «με των καριοφιλιών τις ντουφεκιές και των γιαταγανιών της αδράξες.» και πράγματι στα χέρια των πολυάριθμων και επώνυμων Βαγαίων, Καζνεσαίων, Μοροκαμπαίων κλπ αγωνιστών, γιατί υπάρχουν σίγουρα και πολλοί ακόμη που δεν αναφέρονται στα «Ιστορικά Αρχεία του 1821», θαυματούργησαν αυτά, πολεμώντας, όχι μόνο στη Βοιωτία αλλά και την Αττική, την Εύβοια, τη Φθιώτιδα, τη Φωκίδα ακόμη και στην Κρήτη, στην Πελοπόννησο, στην Χίο…

Βαγαίοι, Καζνεσαίοι, Μοροκαμπαίοι αγωνιστές και οπλαρχηγοί όπως ο Μήτρος Μπινιάρης, μπουλουκτήδες (υπαξιωματικοί), Κώτσιος Παπανδρέου, Βρεττός, Μπουδούρης, Δεύρας, Τζικούρας, Καλύβιζας, Τζέλιος, Κατρισίώνης και πολλοί ακόμη…

Παράδειγμα «τρανό» η πολυποίκιλη και διατοπική αγωνιστική παρουσία και προσφορά του αγωνιστή Γιάννη Σκουτέρη, που αργότερα και μετά την απελευθέρωση έγινε και Δήμαρχος Θεσπιέων…

Στα Αρχεία και από το προσωπικό του μητρώο μαθαίνουμε εκτός άλλων και τα ακόλουθα:

Αίτησις:

«Από τας πρώτας στιγμάς της εκραγείσης επαναστάσεως εχρημάτισα της Πατρίδας ο θερμότερος παραστάτης.

Διέτρεξα το στάδιον ολοκλήρου του αγώνος, ως ο υπομονέστερος όλα τα δεινά καταφρονήσας. Διήλθον τρομερότατους κινδύνους υπέφερα τοσαύτας πληγάς και παντοειδείς στερήσεις. Φέρω εισέτι εντίμους ουλάς, επί του ακρωτηριασθέντος σώματός μου, μάρτυρας αναμφισβητήτος των ωραιοτέρων έργων εις την σωτηρίαν της πατρίδος και της πίστεως την δόξαν αποβλέπαν. Προσέφερον πάντοτε εμαυτόν το ετοιμότερον θύμα. Εις εκείνην την ένδοξον αποχήν ένας ουράνιος ενθουσιασμός εκυβερνά την ψυχήν μου. η αυταπάρνησις εθεωρεί το κοινώς η αναγκαιοτέρα αρετήν. Αιτούμαι και η ωφέλεια εξητούντο υπό των αγαθών πολιτών ως το αποτέλεσμα.

Αυτό απέβη ευτυχές και η Ελλάς παρίσταται σήμερον εις τον κόσμον Ελευθέρα…»

--------

Τιμή και δόξα αιώνια σ΄ όλους αυτούς τους ντόπιους αγωνιστές που προσφέρανε τα μέγιστα στην απελευθέρωση και στον μεγάλο Αγώνα του 1821, που πολέμησαν, υπό τις διαταγές του Μ. Μπινιάρη, των Θηβαίων Ιωάννη Κλίμακα & Ευμορφοπούλου, του Βάσσου Μαυροβουνιώτη, του Νικόλαου Κριεζιώτη, του Διάκου, του Ανδρούτσου του Καραϊσκάκη αλλά και του Κολοκοτρώνη…

Και οι οποίοι δυστυχώς στην πλειονότητα ούτε αμείφθηκαν αλλά πέρασαν στην «ιστορική λήθη» και στην χαρακτηριστική αμνησία ή και πλήρη «αγνωσία» των νεότερων γενιών…