[[ δαμ-ων ]]
Διάσημος Ιταλός αστρονόμος, μαθηματικός, φυσικός και φιλόσοφος. Γεννήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου του 1564 στην Πίζα της Τοσκάνης, την ημέρα που γεννήθηκε και ο Μιχαήλ Άγγελος τα και την ίδια χρονιά με το Σαίξπηρ, γόνος αστικής οικογένειας, και πέθανε στις 8 Ιανουαρίου 1642 στο Αρτσέτρι της Φλωρεντίας, την ημέρα που γεννήθηκε ο Νεύτωνας. Ξεφεύγοντας από την παράδοση της μουσικής οικογένειάς του, ασχολήθηκε με τα μαθηματικά και τη φυσική.
Σπούδασε φιλοσοφία στο πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας και μαθηματικά και φυσικές επιστήμες στο πανεπιστήμιο της Πίζας. Το 1583, ενώ παρακολουθούσε τη λειτουργία στον καθεδρικό ναό, παρατήρησε τις ισόχρονες αιωρήσεις ενός πολυελαίου, που τυχαία χτύπησε κάποιος εργάτης. Συγκρίνοντας αυτές με το σφυγμό του, το μόνο ρολόι που διέθετε, ανακάλυψε το εκκρεμές.
Σε ηλικία 26 χρονών έγινε καθηγητής των μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο της Πίζας. Εκεί ανακάλυψε πειραματικά ότι όλα τα σώματα, βαριά ή ελαφρά, πέφτουν στο έδαφος με την ίδια ταχύτητα, και διατύπωσε για πρώτη φορά την αρχή της αδράνειας και το νόμο της σύνθεσης των ταχυτήτων. Αυτά ήταν αντίθετα προς τη διδασκαλία του Αριστοτέλη, που θεωρούνταν τότε σαν η μοναδική πηγή της σοφίας. Έτσι πολλοί συνάδελφοί του στράφηκαν εναντίον του.
Επίσης, την εποχή εκείνη, απόδειξε ότι η τροχιά βλήματος στο κενό είναι παραβολική και για πρώτη φορά χρησιμοποίησε θερμόμετρο με υγρό και έδωσε το νόμο των συγκοινωνούντων δοχείων.
Όλα αυτά τα συμπεράσματα βέβαια δε γίνονται αμέσως δεκτά και τον κάνουν να χάσει την εύνοια της αυλής. Έτσι παραιτήθηκε από τη θέση και ήρθε στο πανεπιστήμιο της Πάδουας το 1592. Εκεί πληροφορήθηκε ότι ο Ολλανδός οπτικός Λιππερσέυ με δύο φακούς μπορούσε να δει τα μακρινά αντικείμενα πολύ μεγαλύτερα απ' ότι με γυμνό μάτι. Έτσι, ο Γαλιλαίος κατασκευάζει το πρώτο του τηλεσκόπιο, βασιζόμενος στα πειράματα του Ολλανδού. Με συνεχείς βελτιώσεις κατόρθωσε το 1612 να το τελειοποιήσει. Με το τηλεσκόπιό του έκανε σπουδαιότατες αστρονομικές παρατηρήσεις και επιβεβαίωσε τη θεωρία που είχε διατυπώσει 60 χρόνια νωρίτερα, ο μαθηματικός Κοπέρνικος, ότι η Γη κινείται γύρω από τον Ήλιο και όχι ο Ήλιος γύρω από αυτήν, όπως πίστευαν μέχρι τότε.
Ενώ όμως η θεωρία του απλωνόταν και κατακτούσε νέους οπαδούς, οι εχθροί του κατόρθωσαν να τον διαβάλλουν στον Πάπα και να τον παραπέμψουν σε δίκη μπροστά στην Ιερή εξέταση. Η κατηγορία είναι ότι ο Γαλιλαίος είναι άθεος και αιρετικός, γιατί οι θεωρίες του έρχονται σε αντίθεση με την Αγία Γραφή. Μετά από μεγάλη πίεση να απαρνηθεί τις αρχές του και επειδή ήξερε την τύχη του Μπρούνο, (που κάηκε ζωντανός το 1600 για παρόμοιο λόγο), ο Γαλιλαίος αναγκάστηκε να αποκηρύξει γραπτώς τη διδασκαλία του και να παραδεχτεί ότι ήταν εσφαλμένα όσα είχε διακηρύξει.
Η παράδοση όμως αναφέρει ότι τη στιγμή που δημόσια έκανε την αποκήρυξη, γύρισε το κεφάλι του προς ένα φίλο του και ψιθύρισε: "Κι όμως κινείται".
Παρά την αποκήρυξη της θεωρίας του καταδικάστηκε σε ισόβια φυλάκιση. Έμεινε για λίγο φυλακισμένος στη Ρώμη, μετά στη Σιένα και τέλος στο Αρτσέτρι.
Στη μοναξιά της φυλακής σύνταξε τους διαλόγους του για την κίνηση των σωμάτων και τους τρεις περίφημους νόμους τους. Εκεί ανακάλυψε και την κίνηση της σελήνης. Το 1638 τυφλώθηκε τελειωτικά. Όταν πέθανε, σε ηλικία 78 χρόνων, αρνήθηκαν στους φίλους του την ανέγερση μνημείου, με την ελπίδα ότι θα λησμονηθεί το έργο του. Όμως, την ημέρα του θανάτου του, γεννήθηκε ο Νεύτωνας, που συνέχισε επάξια το μεγάλο έργο του Γαλιλαίου.
Ο Γαλιλαίος είναι μία από τις μεγαλύτερες μορφές της επιστήμης. Πρόσφερε σοβαρότατη υπηρεσία στην αστρονομία, και θεωρείται ο θεμελιωτής της πειραματικής μεθόδου, συνδυάζοντας τον επαγωγικό συλλογισμό με τη μαθηματική επαγωγή. Μεγάλη ήταν επίσης η συμβολή του για την εγκαθίδρυση της Μηχανικής σαν επιστήμης.
2 σχόλια:
δα-μων, αύριο στη συνάντηση της Πρωτοβουλίας, θέλουμε να μας μιλήσεις για το εξασθενές, γιατί κάποιοι δεν έχουν πάρει χαμπάρι ακόμα.
● Ο Γαλιλαίος αμφισβητήθηκε, αφού ανέτρεπε τις σκουριασμένες και στάσιμες ιδέες του Μεσαίωνα, προσαρμοσμένες ώστε να ωφελήσουν τους τοπικούς άρχοντες. Αντιτιθέμενος στους σοφούς της εποχής του, υποστηρίζει πως η αυθεντική γνώση εξασφαλίζεται με την άμεση παρατήρηση (για το λόγο αυτό συγκέντρωνε αποδείξεις μέσω του τηλεσκοπίου, προτού τις παρουσιάσει). Παρόλα αυτά, οι καταστάσεις για κείνον δεν ήταν ρόδινες, αφού συκοφαντήθηκε από το ίδιο του το περιβάλλον. Δεν πτοήθηκε όμως, και παρ’ όλες τις δυσκολίες αντιστάθηκε και δυνάμωσε μέχρι που δικαιώθηκε.
Το 1610 με την έκδοση του έργου του «Αγγελιαφόρος του Ουρανού» καθιστά σαφείς τις απόψεις του στον επιστημονικό κόσμο. Ενώ γευόταν την αναγνώριση των ανακαλύψεών του, ο καρδινάλιος Μπελλαρμίνο, καθηγητής των αμφισβητήσεων και θεολόγος του Πάπα, εκείνος που έστειλε στην πυρά τον Τζορντάνο Μπρούνο, αναζητά τα σημεία που ο Γαλιλαίος καινοτομεί, ανατρέποντας την πατροπαράδοτη αντίληψη για το σύμπαν και κλονίζει την πίστη προς τη «θεολογία».
Το 1616 ο καρδινάλιος τον καλεί να αποκηρύξει τη διδασκαλία του Κοπέρνικου. Ο Γαλιλαίος υπόσχεται να υπακούσει. Με το «Διάλογος περί αμπώτιδας και παλίρροιας», καταφέρνει μέσω πειστικών επιχειρημάτων και πειραμάτων πλέον, να αποδείξει τον ηλιοκεντρισμό (ήταν ο πρώτος που συνδύασε την εμπειρική γνώση με τη μαθηματική έκφραση, γι΄ αυτό θεωρείται ο πατέρας της σύγχρονης επιστήμης). Προσπαθεί να διακηρύξει ότι είναι δυνατή η συμφιλίωση του καθολικού δόγματος με τη θεωρία του Κοπέρνικου περί ηλιοκεντρικού συστήματος, που ασπαζόταν και εκείνος. Αποδείχθηκε όμως ότι σε μια εποχή εντάσεων και αναστατωμένου συντηρητισμού, ήταν λιγάκι νωρίς για να συμβεί κάτι τέτοιο.
Η αντιφατική αναγνώριση του Γαλιλαίου, υπήρξε ένα είδος λύτρων για την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής σκέψης. Εκτός από το επιστημονικό πνεύμα, επηρεάζει και ολόκληρη τη νέα φιλοσοφική σκέψη. Γεννήθηκε σε μια εποχή που ο άνθρωπος ζούσε ακόμα μέσα στις φοβίες του και δεν τολμούσε να αντικρύσει το άπειρο.
Κατόρθωσε να εμπνεύσει νέα εμπιστοσύνη στα μέσα που δόθηκαν στον άνθρωπο. Η πειραματική του μέθοδος αποκαλύπτει το δρόμο για την κατάκτηση της επιστημονικής αλήθειας (ως μία από τις έδρες της φιλοσοφικής πυραμίδας). Η προσφορά της διδασκαλίας του υπήρξε ίσως σημαντικότερη από τις ανακαλύψεις του. Ήταν ένας άνθρωπος «πάνω από κάθε προκατάληψη» και είχε - χωρίς αμφιβολία - μια εξαιρετική πνευματική δύναμη, που του επέτρεψε να ξεφύγει από τα συνηθισμένα μονοπάτια και να δημιουργήσει ένα κόσμο ιδεών, μόλις αντιληπτό από τους διανοούμενους της εποχής του. Η δύναμη της σκέψης του εκφραζόταν , μπορούμε να πούμε , όχι μόνο σ' αυτό το τελείως καινούριο θέμα που ήταν η «αναλυτική μέθοδος», αλλά και μέσα στο μεταφυσικό πλαίσιο που είχε τοποθετηθεί και παρέμενε με πάθος. Υπάρχει μια υπέροχη αρμονική αναλογία ανάμεσα στη Μοντέρνα Φυσική και στην αρχαία ανατολική σοφία. Είναι κανείς υποχρεωμένος να ακολουθεί την αλήθεια εκεί που οδηγεί, με μια «μέθοδο» που δεν έχει καμία σχέση με τον παραδοσιακό ορισμό της λέξης, που προϋπέθετε μια ιεραρχία εννοιών, μια «αρχιτεκτονική».
Αν υπάρχει μια «εμπειρική φιλοσοφία» καλά θεμελιωμένη στην Αναγέννηση, βρίσκεται μάλλον στην πλευρά των αλχημιστών και των άλλων πειραματιστών της στωικής παράδοσης. Σε μια εποχή προσκολλημένη στην ύλη, όπου όλα κρίνονταν με βάση το ψυχρό πολιτικό ρεαλισμό , ήταν αληθινά δύσκολο να προσπαθείς να προβάλλεις καινούριες ιδέες.
● Μας ενδιαφέρει είναι πιο πολύ η σκέψη του Γαλιλαίου και οι επιδράσεις που άσκησε σχεδόν σε κάθε κλάδο της ιατρικής.
Για καιρό είχε εγκολπωθεί τη θεωρία του Κοπέρνικού κι είχε μάλιστα το θάρρος, γράφοντας το 1613 από την Πίζα στο μαθητή του Αντόνιο Καστέλλι, λέκτορα των μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο της Πίζας, να διατυπώσει τις ακόλουθες, εκπληκτικές για τη νοοτροπία της εποχής του, σκέψεις: «Δεδομένου ότι… η Γρα-φή σε πολλά χωρία δεν είναι μόνη ικανή, αλλά έχει απαραιτήτως ανάγκη διατυπώσεων, διαφορετικών απ' τη φαινομενική σημασία των λεγομένων, έχω τη γνώμη ότι στα ζητήματα που αφορούν τη φύση, θα έπρεπε να τοποθετείται στην τελευταία θέση: γιατί μπορούμε να εξομοιώσουμε το Λόγο του Θεού με την Αγία Γραφή και τη φύση, εκείνη ως υπαγόρευση του Αγίου Πνεύματος κι αυτή σαν πειθήνιο εκτελεστή των εντολών του Θεού, και γιατί, επιπλέον, συνέφερε στις Γραφές, για να προσαρμοσθούν στην αντίληψη των πολλών, να λέγουν πολλά πράγματα διαφορετικά, στη μορφή και τη σημασία των λόγων, απ' την απόλυτη αλήθεια. Αντιθέτως, με το να είναι η φύση αδυσώπητη και αμετάβλητη και να μην ενδιαφέρεται παρά μόνον για τους κρυφούς σκοπούς της και τρόπους ενεργείας, είτε είναι προσιτή είτε δεν είναι στις ικανότητες των ανθρώπων, γι’ αυτό και δε παραβαίνει ποτέ τους όρους των νόμων που της έχουν επιβληθεί. Φαίνεται ότι τα φυσικά γεγονότα, που ή η εμπειρία των αισθήσεων θέτει εμπρός στα μάτια μας ή προκύπτουν από αναγκαίες αποδείξεις, δεν πρέπει για κανένα λόγο να αμφισβητούνται λόγω χωρίων της Γραφής, επειδή έχουν οι λόγοι της διαφορετική μορφή…». Και πιο κάτω θέτει την επαναστατική ερώτηση: «Ποιος μπορεί να θέσει όρια στις ανθρώπινες διάνοιες; Ποιος μπορεί να υποστηρίξει πως είναι κιόλας γνωστό κάθε τι που έχει ενδιαφέρον μέσα στον κόσμο;»
Στις γραμμές αυτές, διακρίνεται όλο το νόημα κι η αξία της επανάστασης του Γαλιλαίου: η εμπειρία και η λογική τοποθετούνται στο ίδιο επίπεδο, αναφορικά με την οικοδόμηση της επιστήμης, συνδεδεμένες αποφασιστικά, σε αντιπαράταξη προς κάθε δογματική τοποθέτηση στο τομέα τής γνώσης. Η φύση γίνεται αντιληπτή σαν μηχανικά αναγκαία διαδοχή γεγονότων. Στην ανθρώπινη διάνοια αποδίδονται απεριόριστες δυνατότητες. Έτσι φτάνουμε σε μια πιο ακριβή διατύπωση των νέων αρχών. Μετά το ξεκαθάρισμα των σχέσεων μεταξύ αλήθειας της πίστης και αλήθειας της επιστήμης, στις οποίες ο Γαλιλαίος αναγνωρίζει ισοτιμία, αλλά σε διαφορετικά πεδία, έτσι που να μη μπορεί η πίστη να θέτει φραγμούς κι όρια στις αλήθειες της επιστήμης, ο Γαλιλαίος προχωράει ακόμη πιο πολύ. Στον ΣΤ΄ τόμο (σελ.232), της εθνικής έκδοσης των Απάντων του Γαλιλαίου («Πειραματιστής», 1623) αναφέρεται: «Η φιλοσοφία είναι γραμμένη στο τεράστιο αυτό βιβλίο, που βρίσκεται συνεχώς ανοικτό εμπρός στα μάτια όλων, αλλά δε μπορεί να γίνει αντιληπτή, αν δε μάθει κανείς να εννοεί προηγουμένως τη γλώσσα και να αναγνωρίζει τους χαρακτήρες, με τους οποίους είναι γραμμένη. Είναι γραμμένη σε μια γλώσσα μαθηματική κι οι χαρακτήρες είναι τρίγωνα, κύκλοι και άλλα γεωμετρικά σχήματα, μέσα χωρίς τα οποία είναι ανθρωπίνως αδύνατο να εννοήσει κανείς έστω και μια λέξη. Χωρίς αυτά είναι σαν να περιστρέφεται κανείς μάταια σ’ ένα σκοτεινό λαβύρινθο».
Να λοιπόν η ορολογία των νέων αντιλήψεων: ο κόσμος και ό,τι βρίσκεται μέσα του, από τα μικρότερα μέχρι τα μεγαλύτερα φαινόμενα, είναι ένας θαυμάσιος μηχανισμός, που ρυθμίζεται με μαθηματικούς νόμους και, συνεπώς, είναι απόλυτα κατανοητός απ' την ανθρώπινη λογική, με την προϋπόθεση ότι θα γνωρίζει κανείς τη γλώσσα του και τη γραφή του, δηλαδή τα μαθηματικά.
Απ' εδώ προκύπτουν όσα διαβάζουμε στον Ζ΄ τόμο των Απάντων (σελ.545) του Γαλιλαίου: «Σας παραχωρώ στη θεολογία τόσα, όσα παραχωρώ στον τομέα τής γλυπτικής στο Μεγάλο Δούκα. Εν πάση περιπτώσει, έχω ένα μόνο μικρό πολύτιμο λίθο, ωραιότερο απ' όλους τους λίθους του Μεγάλου Δούκα… να γνωρίζω τι συμφέρει να θεσπιστεί σχετικά με τη γνώμη του Κοπέρνικου, πιστεύω, εξάλλου, πως υπερτερώ από κάποιον πολύ μεγάλο γνώστη των Γραφών». Προς αυτούς, τους δήθεν γνώστες των Γραφών, απευθυνόταν ο Γαλιλαίος όταν, στον ίδιο τόμο (σελ.541), λέει: «Προσέξτε, θεολόγοι, που, θέλοντας να κάνετε αντικείμενο πίστης τις υποθέσεις που αναφέρονται στην κίνηση και την ακινησία τού ήλιου και της γης, εκτίθεστε στον κίνδυνο να πρέπει με τον καιρό να καταδικάσετε για αίρεση εκείνους που θα υποστηρίζουν ότι η γη είναι ακίνητη και ότι κινείται από τη θέση του ο ήλιος. Λέω με τον καιρό, όταν θα έχει αποδειχθεί καθαρά και κατ’ ανάγκη ότι η γη κινείται κι ο ήλιος μένει ακίνητος».
Ο ΓΑΛΙΛΑΙΟΣ ΚΑΙ Η ΙΑΤΡΙΚΗ
Είναι φανερό ότι σκοπός των γραμμάτων αυτών δεν είναι η έκθεση όλων των σκέψεων και του έργου του Γαλιλαίου. Αυτό που μας ενδιαφέρει κυρίως είναι να εκθέσουμε τη σημασία της επανάστασης των «νέων ανθρώπων» για την ιατρική. Το 1638 δημοσίευσε το βιβλίο του «Λόγοι και μαθηματικές αποδείξεις περί δύο νέων επιστημών, που αφορούν τη μηχανική και τις εν τόπω κινήσεις». Το βιβλίο αυτό, με το όνομα του Σαλβιάτι, θέτει στον Σαγρέδο το πρόβλημα πώς είναι δυνατόν μια σφαίρα από κερί, που μόνη της δεν βυθίζεται, να αποκτήσει με τη προσθήκη κόκκων άμμου βάρος ίσο μ' εκείνο του νερού, έτσι που να αιωρείται στο κέντρο του. Στη δυσκολία του Σαγρέδο να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, ο Σαλβιάτι απαντά ως εξής: «Συμβαίνει κι εδώ, όπως σε χιλιάδες άλλες πράξεις, να είναι πολλά ζώα πολύ πιο ευφυή απ' ό,τι είμαστε εμείς οι άλλοι. Και στην περίπτωσή σας, θα μπορούσαν τα ψάρια να προσφέρουν κάποια απόδειξη, με το να είναι στην άσκηση αυτή έτσι εκπαιδευμένα, ώστε να ισορροπούν κατά βούληση όχι μόνο στο νερό, αλλά και σε διάφορα διαλύματα… με τα οποία έχουν αρκετά μεγάλη διαφορά. Ισορροπούν, λέγω, τέλεια, ώστε, χωρίς να κινούνται καθόλου, μένουν οπουδήποτε εν ηρεμία. Κι αυτό, κατά τη γνώμη μου, το πετυχαίνουν χρησιμοποιώντας το όργανο με το οποίο τα έχει εφοδιάσει η φύση προς αυτό το σκοπό, δηλαδή εκείνο το κυστίδιο που έχουν στο σώμα τους κι ανοίγεται στο στόμα τους δια μέσου ενός στενού πόρου, δια του οποίου είτε εκσφενδονίζουν προς τα έξω ένα μέρος του αέρα, που περιέχεται στο εν λόγω κυστίδιο, ή, ερχόμενα κολυμπώντας στην επιφάνεια, τραβούν μέσα τους αέρα και γίνονται έτσι περισσότερο ή λιγότερο βαριά από το νερό και ισορροπούν κατά βούληση».
Δεν είναι βέβαιο ότι ο Γαλιλαίος Γαλιλέι ψιθύρισε τις τρεις λέξεις που έθεσαν υπό επιστημονική αμφισβήτηση το αλάθητο της όποιας αυθεντίας - τις Eppur si muove - και όμως, κινείται! Η περίφημη φράση είναι μάλλον κατασκευασμένη. Σοφά - όπως και άλλες, με πρώτο το υποτίθεται Ηρακλείτειο "τα πάντα ρει".
Όσο για το μύθο της συγκεκριμένης ρήσης, αυτός κατορθώνει να εξυπηρετήσει την αλήθεια πολλαπλά: αποτυπώνει τον αγώνα, το ήθος και τη στάση ζωής του Γαλιλαίου, ενός εκ των πρώτων επιστημόνων με την έννοια που η λέξη φέρει σήμερα, ενώ παράλληλα δείχνει το μέγεθος των προβλημάτων που οι πρώτοι αυτοί διδάσκαλοι της επιστήμης αντιμετώπισαν στην εποχή της παντοδυναμίας της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και της Ιεράς Εξέτασης.
Ο Γαλιλαίος δεν υπήρξε εχθρός της εξουσίας. Έγινε τέτοιος ως υπερασπιστής της αλήθειας. Υπήρξε προσωπικός φίλος του, ιδιαίτερα μορφωμένου, πάπα Ουρβανού και πολλών καρδιναλίων. Αυτό, βεβαίως, δεν εμπόδισε την Ιερά Εξέταση στο έργο της αλλά απάλυνε την τύχη που επεφύλαξε στον γιατρό, αστρονόμο, μαθηματικό και φυσικό Γαλιλαίο.
Η Ιερά Εξέταση θεωρούσε επικίνδυνες τις θεωρίες του Γαλιλαίου όπως και τη βάση τους: τις θεωρίες του, επίμονα σιωπηλού, Κοπέρνικου - "είμαι κοπερνικικός", γράφει ο Γαλιλαίος στον Καίπλερ το 1598. Θεωρούσε ότι οι θεωρίες αυτές απειλούσαν το απολυταρχικό και στηριγμένο στην αυθεντία, παντοδύναμο πολιτικό σύστημα που υπηρετούσε.
Ήδη, η ρωμαιοκαθολική Εκκλησία έβλεπε τη γη να φεύγει κάτω από τα πόδια της, καθώς οι προτεστάντες κέρδιζαν έδαφος, ειδικά στις πιο απομακρυσμένες, βόρειες γαίες, που ως τότε είχαν υπάρξει συνεπείς χρηματοδότες και υποστηρικτές της Ρώμης.
Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία όφειλε, λοιπόν, να βλέπει στο Γαλιλαίο έναν εχθρό, λόγω της συγκυρίας και όσων είχε να χάσει. Αντιθέτως, οι λόγοι που οδήγησαν τον Μαρτίνο Λούθηρο, τον φρέσκο και υποτίθεται ρηξικέλευθο, να τα βάλει με τον Γαλιλαίο, ήταν άλλης φύσης: φανατισμός και χριστιανικός φονταμενταλισμός. Στον σχετικό του κατά Γαλιλαίου λίβελο, ο Μαρτίνος Λούθηρος αποκαλεί τον μεγάλο επιστήμονα "ικανό να κάνει τα πάντα για τη φήμη", έναν "ψυχοπαθή" που "αγνοούσε πως κατα τας γραφάς, ο Ιησούς του Ναυή διέταξε τον ήλιο να σταθεί ακίνητος και όχι τη Γη".
Σήμερα ακούγονται αφελή όσα έγραφε τότε ο Λούθηρος, αλλά είναι ενδεικτικά της εποχής τους και του κλίματος που επικρατούσε την περίοδο που ο Γαλιλαίος τολμούσε να θεμελιώσει τις τρεις λέξεις- ανταρσία, ακόμη και αν δεν τις εκστόμισε ποτέ.
Η ρωμαιοκαθολική εκκλησία αποδέχθηκε το σφάλμα της με σχετική δήλωση του πάπα Ιωάννη Παύλου του Β', το 1992, με την οποία αναγνώριζε ότι ο Κοπέρνικος δεν ήταν αιρετικός αλλά επιστήμονας και ότι κακώς ο Γαλιλαίος οδηγήθηκε στην Ιερά Εξέταση διότι, όντως, η Γη κινείται. Οι λουθηρανοί, από θέση και πίστη, δεν δύνανται να αλλάξουν τη θέση του Λούθηρου περί του "ψυχοπαθούς" Γαλιλαίου.
Ο Γαλιλαίος πέθανε την 8η Ιανουαρίου 1642. Το σύγγραμμά του "Διαλογος περί των δύο κυρίων συστημάτων", το οποίο στήριξε την θεωρία του Κοπέρνικου - σε αντίθεση με τον ίδιο τον Κοπέρνικο- και αποτέλεσε την πέτρα του σκανδάλου, βγήκε από το διαβόητο index librorum prohibitorum, την λίστα των απαγορευμένων βιβλίων της ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, δύο αιώνες αργότερα.
Δημοσίευση σχολίου