[[δαμ-ων ]]Οι ερευνητές των αρχαίων μυστηρίων έχουν κάνει πολλές προσπάθειες για να βρούν το βαθύτερο νόημα των αρχαιοελληνικών μυστηρίων. Αρκετό φως στα Θηβαικά Καβείρια ρίχνει με μια εργασία του, που παρουσίασε το 1944 ο C.Kerenyi και τίτλο “Τα Μυστήρια των Καβείρων”. Αναφέρει ότι η γιορτινή διαδικασία βασιζόταν σ’ ένα γάμο, ο οποίος παρουσιαζόταν και βιωνόταν μυθολογικά, ο αρχέγονος γάμος μιας θεϊκής νύφης κι ενός θεϊκού γαμπρού και που οι ανθρώπινοι γάμοι αποτελούν μίμηση και αντιγραφή του. Αυτή η λατρευτική πράξη, η πλασμένη από το ακατέργαστο υλικό της ζωής, δείχνει ότι το γήινο και το υλικό ανυψώθηκαν σ’ ένα ανώτερο πεδίο, το πνευματικό. Σ’ αυτό το ανώτερο πεδίο, το υλικό στοιχείο της γαμήλιας ένωσης προσέγγιζε σχεδόν μεταφυσικά βάθη, αγγίζοντας τις ρίζες από τις οποίες ξεπήδησε η ζωή του ατόμου.
Η ουσία της ζωής ήταν η ερωτική ένωση του Θηλυκού ( Μητέρας Γης ) με το Αρσενικό ( που είναι ο Ουρανός ). Η “ιστορία” αυτής της ένωσης αποτελεί την βάση για τα δρώμενα. Πιθανόν πίσω απ’ αυτό το γάμο να τιμάται ο γάμος του Κάδμου με την Αρμονία, που για άλλους ήταν κόρη του Δία και της Νύμφης, αδελφή του Ιασίωνα και του Δάρδανου και για άλλους κόρη της Αφροδίτης και του Άρη. Ο γάμος αυτός ήταν ο πρώτος στον οποίο παραβρέθηκαν με δώρα όλοι οι θεοί. Η Δήμητρα, που ερωτεύθηκε τον Ιασίωνα, δώρισε το σιτάρι, ο Ερμής δώρισε τη λύρα, η Αθηνά τον περίφημο όρμο, τον πέπλο και τους αυλούς, η Ηλέκτρα τις ιερές τελετές της Μεγάλης Μητέρας, που συνοδεύονται από κύμβαλα και τύμπανα, ο Απόλλωνας έπαιξε λύρα, οι Μούσες αυλό, ενώ οι άλλοι θεοί, που ευφράνθηκαν, έκαναν τις δικές τους προσφορές στο γάμο. Μετά το γάμο ο Κάδμος, σύμφωνα με το χρησμό, που έλεγε ότι έπρεπε να κτίσει τη Θήβα, αναχώρησε για τη Βοιωτία. Έτσι ο μύθος για τον γάμο του με την Αρμονία ήταν η βάση της πρώτης Καβειριακής τελετουργίας. Πάντως είναι γεγονός ότι απ’ όπου πέρασε ο Κάδμος έχουμε και Καβείρια μυστήρια.
Στα αρχαία Ελληνικά μυστήρια συναντάμε συχνά “Θεογαμίες”. Ο γάμος της Περσεφόνης με τον Πλούτωνα αποτελούσε ένα πρότυπο του ανθρώπινου γάμου. Στην αρχαιότητα ,αλλά αρκετές φορές και στη σύγχρονη εποχή, η νύφη φορούσε πέπλο και την κάλυπταν, όπως τους αναχωρούντες για τον κάτω κόσμο. Το ίδιο και στο μυούμενο, καλύπτονται τα μάτια του, για να μη βλέπει. Η γαμήλια αποκάλυψη και το ξεσκέπασμα, το να αντικρίσει η νύφη τη νέα της ζωή είχε σαν προαπαιτούμενο το πάντρεμα, συμβολικά την κάθοδο της Περσεφόνης στην υπόγεια νύχτα του θανάσιμου και γόνιμου γαμπρού. Πεθαίνει η παρθένα για να γεννηθεί η γυναίκα-μητέρα. Στο τριπλό σκοτάδι, το σκοτάδι του πέπλου, το σκοτάδι της νύχτας που γινόταν η μύηση και το δικό του εσωτερικό σκοτάδι ο υποψήφιος για μύηση, αναζητεί το φως των μυστηρίων. Καταδύεται στο εσωτερικό του είναι , αναζητά επαφή με τον “Ανώτερο Εαυτό” του, τον Θεό που ενοικεί μέσα του, γιατί έχει λησμονήσει πως αποτελεί το ναό αυτού του Θεού, και όταν τραβηχθεί το πέπλο, βλέπει το « φως το αληθινό », που αναβλύζει από τα μυστήρια. Η μεγάλη υπέρβαση και ανύψωση απαιτούσε την κατάδυση, την Περσεφόνη να πάει στον Άδη, να παντρευτεί το θεό του κάτω κόσμου. Να μη ξεχνάμε πως η ανάσταση έρχεται μετά την σταύρωση και την ταφή.
Η ελληνική άποψη, ότι η γαμήλια ένωση αποτελούσε εκπλήρωση κι αποκορύφωμα μιας μύησης, βασιζόταν στην ιδέα ότι η μυστηριακή γιορτή και η γιορτή του γάμου ήταν παραλλαγές του ίδιου υποκρυπτόμενου θέματος- ενός θέματος, που ενδιέφερε τον αρχαίο άνθρωπο κυρίως επειδή συνδεόταν με τη δημιουργία της ζωής και συμπαντικά αλλά και ανθρώπινα.
Σ’ αυτό το γάμο, με έναν αποσυμβολισμό, μπορούμε να αναγνωρίσουμε την ένωση της ύλης ( νύφη) με το πνεύμα ( γαμπρός ), που είναι και τα δύο θεϊκά. Από το γάμο αυτό γεννιέται η ψυχή, που, όπως το παιδί εξελίσσεται και ωριμάζει αποκτώντας σταδιακά εμπειρίες, έτσι και η ψυχή εξελίσσεται διαμέσου της ζωής αποκτώντας τις εμπειρίες, που θα τις φέρουν την ωριμότητα, θα την καταστήσουν από προσωπικότητα ατομικότητα, αυτό το αγνό και φωτεινό ον προς το οποίο όλοι τείνουμε.
Στο Καβείριο των Θηβών υπήρχε ιερατικός άρχοντας, που φρόντιζε για την τάξη στη γιορτή των μυστηρίων και λεγόταν Καβειριάρχης. Στην αρχή ήταν 4, αργότερα έγιναν 2 και τελικά ο αριθμός περιορίζεται σε έναν. Από την έρευνα των μελετητών των μυστηρίων προκύπτει ότι οι μυστικές τελετές στο Καβείριο των Θηβών είχαν σκοπό την ενίσχυση της κάθε είδους γονιμότητας, την ευόδωση της συγκομιδής, της αγέλης και των κοπαδιών και κατ’ επέκταση όλης της ανθρώπινης γονιμότητας κι ευγονίας τόσο στο υλικό όσο και στο ηθικό επίπεδο και κατ’ επέκταση στο πνευματικό επίπεδο.
Οι Κάβειροι είναι θεότητες που ωφελούν, σύμφωνα με τα μυστήρια, την ανθρώπινη ζωή, είναι οι εντεταλμένοι Προμηθείς που γνωρίζουν όχι μόνο τα μυστικά για την υλική χρήση της φωτιάς, αλλά κυρίως την πνευματική θεώρηση της φωτιάς, αυτής που εξαγνίζει τον άνθρωπο και τον κάνει αγνό. Όπως η φωτιά καθαρίζει τα μέταλλα από τις προσμείξεις τους, έτσι η πνευματική φωτιά εξαγνίζει την ψυχή και την απαλλάσσει από τις υλικές προσκολλήσεις της για να μπορέσει να πάρει το δρόμο της επιστροφής προς τη μακαριότητα, τα Ηλύσια Πεδία των αρχαίων, τη Χριστιανική « Βασιλεία των Ουρανών ».
Οι θεότητες των Καβείρων είναι οι δυνάμεις, που δρουν και κυβερνούν το σύμπαν. Ο Πατέρας είναι ο δημιουργός, ο ποιητής του κόσμου. Ο Παις είναι ο μεσάζων Υιός του υπέρτατου Θεού, που θα οδηγήσει το ανθρώπινο γένος στην πριν την “πτώση” θέση του, στο χαμένο Παράδεισο. Οι θεότητες των Καβείρων παριστάνουν την αέναο ζωή και τη λειτουργούσα θεουργία στο σύμπαν, διαμέσου της οποίας το αόρατο, το υπερβατικό έρχεται σε αποκάλυψη και πραγμάτωση.
Αυτή είναι η εσώτερη, η συμβολική διδασκαλία των Καβειρίων Μυστηρίων. Η μύηση σ’ αυτά τα μυστήρια είχε σαν σκοπό να εισάγει τον μυούμενο στην κατανόηση των βαθύτερων εννοιών και του νοήματος της ζωής και του θανάτου. Να τον φέρει σ’ επαφή με τον ανώτερο κόσμο, τον υπερβατικό, να του αποκαλύψει το νόημα του κόσμου και το σχέδιο της Δημιουργίας. Με τη μύηση στα Καβείρια μυστήρια γινόταν εξαγνισμός του ατόμου και του διανοιγόταν ο δρόμος για την κατανόηση του μυστηρίου του Θεού και της δημιουργίας του Κόσμου. Έτσι γίνεται κατανοητό πως τα μυστήρια αυτά είχαν ιδιαίτερη σημασία και σχέση προς το ‘‘γίγνεσθαι του ανθρώπινου γένους’’.
Ο μυημένος στο τέλος της τελετής αισθανόταν την ένωση με το θείο, μετελάμβανε το θείο, όπως ο σημερινός πραγματικά πιστός. Γέμιζε σωματικά-ψυχικά-πνευματικά με τη θεία παρουσία και στο τέλος αναφωνούσε κάτι ανάλογο με τον αδελφό του, τον μυημένο στην Ελευσίνα :
« Ενήστευσα, έπιον τον κυκεώνα, έλαβον εκ κίστης, εγγευσάμενος απεθέμην εις κάλαθον και εκ καλάθου εις κίστην. Καλά γε τα θεάματα και θεώ πρέποντα ».
Μακάριοι, λοιπόν, όσοι γνώρισαν τα μυστήρια…………
ΤΕΛΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου