Δευτέρα 18 Μαΐου 2009

Ζουν με τον νόμο της σιωπής



Μια γυναίκα πέφτει θύμα ακρωτηριασμού ως ύποπτη για μοιχεία. Και ένας συγγραφέας κατηγορείται (και πάλι) για προσβολή του έθνους. Τα δύο περιστατικά καταγράφηκαν στην Τουρκία με διαφορά λίγων ημερών. Ένα έγκλημα τιμής και μια δίκη που αποδεικνύουν ότι ο εκσυγχρονισμός μιας χώρας δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. 
Η γυναίκα έγινε γνωστή με τα αρχικά Ι.Α. Εγκαταλελειμμένη και σχεδόν ετοιμοθάνατη βρέθηκε από περαστικούς και μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο όπου οι γιατροί δίνουν μάχη για να την κρατήσουν στη ζωή. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του τουρκικού Τύπου, η οικογένεια του συζύγου της είχε την υποψία ότι απατούσε τον άνδρα της. Η τιμωρία που της επιφύλαξαν ήταν ο ακρωτηριασμός της μύτης και των αυτιών της. Επίσης της προκάλεσαν σοβαρά τραύματα στο στομάχι. Αφού τη βασάνισαν, την εγκατέλειψαν σε έναν δρόμο του Αγκρί, μιας επαρχίας στα σύνορα της Τουρκίας με την Αρμενία, όπου κυριαρχεί το κουρδικό στοιχείο. Όπως αναφέρουν οι εφημερίδες «Μιλιέτ» και «Χουριέτ», ο σύζυγος βρισκόταν στη Σμύρνη και γνώριζε για τη θηριωδία με την οποία θα αποκαθίστατο η «τιμή» του ίδιου και της οικογένειάς του. 

Ανοχή του κόσμου 
Η τουρκική αστυνομία ανακοίνωσε ότι συνέλαβε οκτώ υπόπτους που εμπλέκονται στην υπόθεση. Οι επίσημες αρχές αλλά και ανθρωπιστικές οργανώσεις έχουν εντείνει τις προσπάθειές τους για την εξάλειψη των εγκλημάτων τιμής, εξαιτίας των οποίων πολλοί άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο, κυρίως στις νοτιοανατολικές περιοχές στης χώρας. Οι δημοσκοπήσεις, ωστόσο, δείχνουν ότι υπάρχει μεγάλη ανοχή της κοινής γνώμης στα εγκλήματα τιμής- ακόμη και σε περιπτώσεις που μια γυναίκα έκανε το λάθος να συνομιλήσει με έναν ξένο ή να ζητήσει τη μετάδοση ενός τραγουδιού από το ραδιόφωνο. 
Χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τη Νοτιοανατολική Τουρκία, ο βραβευμένος με Νόμπελ Λογοτεχνίας Ορχάν Παμούκ καλείται για δεύτερη φορά να υπερασπιστεί τον εαυτό του και το δικαίωμά του στην ελευθερία της έκφρασης. Όπως έγινε γνωστό, το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε και πάλι την απόφαση δικαστηρίου της Κωνσταντινούπολης, το οποίο είχε απαλλάξει τον μεγαλύτερο εν ζωή Τούρκο συγγραφέα από την κατηγορία της προσβολής της τουρκικής ταυτότητας. Το «έγκλημα» που είχε διαπράξει ο Ορχάν Παμούκ ήταν μια δήλωσή του σε ελβετική εφημερίδα το 2006: «Εμείς οι Τούρκοι σκοτώσαμε τριάντα χιλιάδες Κούρδους και ένα εκατομμύριο Αρμενίους, αλλά κανένας δεν τολμά να μιλήσει γι΄ αυτό». 
Την ίδια άποψη είχε διατυπώσει ο Χραντ Ντινκ, φίλος του Παμούκ και δημοσιογράφος αρμενικής καταγωγής, που έπεσε νεκρός από τις σφαίρες ενός φανατικού έξω από τα γραφεία της εφημερίδας του. 


«Στην πυρά» το βιβλίο του Απολινέρ 
«ΠΙΣΤΕΥΩ- ΛΕΕΙ σήμερα ο Παμούκ στην « Κοριέρε ντέλα Σέρα» - ότι η τιμή ενός έθνους κηλιδώνεται από τη σιωπή που του επιβάλλεται». Τα σημάδια, ωστόσο, είναι ανησυχητικά. Η δίωξη κατά του Παμούκ έρχεται να προστεθεί στην πρόσφατη κατάσχεση του βιβλίου του Γκιγιόμ Απολινέρ «Περιπέτειες ενός νεαρού Δον Τζιοβάνι» για παραβίαση του νόμου περί ασέμνων, αλλά και στις τέσσερις δίκες που έχει αντιμετωπίσει η συγγραφέας Περιχάν Μάγκντεν για άρθρα που δημοσίευσε στην εφημερίδα Ραντικάλ. Ένα από αυτά άρθρα θεωρήθηκε προσβλητικό για τον τουρκικό στρατό. Το «έγκλημα» της Μάγκνεν ήταν ότι υπερασπίστηκε με σθένος έναν ομοφυλόφιλο συμπατριώτη της που αρνήθηκε να υπηρετήσει στον στρατό επικαλούμενος λόγους συνείδησης. 
Και σε μια χώρα που πολλοί αγωνίζονται για τον εκσυγχρονισμό της, κρίθηκε ένοχη για υποκίνηση σε λιποταξία και περιφρόνηση των θεσμών. 


Δεν υπάρχουν σχόλια: