Μ. Αλέξανδρος ( Α΄ Μέρος )

[[ δαμ-ων ]]

Προλεγόμενα

Πολλές φορές μπαίνει το ερώτημα: “ποιος είναι ο ρόλος που η προσωπικότητα διαδραματίζει στην ιστορία”. Ίσως το ερώτημα μείνει αναπάντητο όσο θα υπάρχει ιστορία. Ο Άρθουρ Κέσλερ δίνει μια πειστική απάντηση, λέγοντας ότι οι αντικειμενικοί παράγοντες είναι η κλειδαριά της ιστορίας, και η προσωπικότητα το κλειδί που την ανοίγει.

Ένα από τα βασικότερα κλειδιά της παγκόσμιας ιστορίας ήταν ο Αλέξανδρος ο Γ’, αυτός που επάξια πήρε τον τίτλο του Μέγα, ο οποίος υπήρξε ένα μοναδικό όργανο, με το οποίο η ιστορία μπόρεσε να επιτελέσει έναν προδιαγεγραμμένο σκοπό.

Σε κάθε εποχή, οι άνθρωποι που διατηρούν ζωντανή την ανάμνηση του αληθινού και του ωραίου, του ελεύθερου και του δίκαιου, του ενάρετου και του ανθρωπινού, σίγουρα φέρουν στη σκέψη τους τον Μέγα Αλέξανδρο, που μόνος του, σαν Άτλαντας, βάλθηκε να σηκώσει όλον τον κόσμο στους ώμους του και να τον ανασύρει από το βαθύ τέλμα του πνευματικού και πολιτιστικού σκοταδιού, της αδικίας και της βαρβαρικής δουλείας. Η κοινή συνείδηση του ανθρώπινου γένους περιέβαλε τη μνήμη του με ολύμπια αίγλη και τον τοποθέτησε επάξια δίπλα στους πανώριους μυθικούς ήρωες της αρχαίας Ελλάδας.

Τα ασιατικά έθνη τον λάτρευσαν σαν θεό, ενώ οι Έλληνες παράλληλα με τα ιστορικά γεγονότα για τον υπερήρωα, όπου εξιστορούνται τα ανδρεία κατορθώματα, οι αρετές του σώματος και της ψυχής, κι απ’ όπου καταδεικνύεται ότι είναι ο κορυφαίος ήρωας όλων των εποχών κι όλων των τόπων στην ιστορία του κόσμου κι όχι της Ελλάδας μόνον, μυθοπλόκησαν με καμάρι, με καρδιά και θαυμασμό δημιουργώντας πολλούς μύθους όπου αναφέρονται γλαφυρά γραφικότατα περιστατικά, μυθοποιημένα θερμά, μαγευτικά και συναρπαστικά. Έτσι τοποθετείται ισάξιος, και μπορεί κι ανώτερους από κάποιους απ’ αυτούς, δίπλα στον Ηρακλή και το Θησέα, τον Αχιλλέα και τον Οδυσσέα, τον Ιάσωνα τον Περσέα.

Ο φιλέλληνας Γάλλος Σατωβριάν, με δέος ανέκραξε: « Αν ποτέ άνθρωπος ομοίασε προς τον Θεό, αυτός είναι ο Αλέξανδρος », ενώ ο Χέγκελ θεώρησε σαν τον ιδεώδη τύπο της ανθρωπότητας τον θεοείκελο Μακεδόνα. Ο γλύπτης Δεινοκράτης, θαμβωμένος από το μεγαλείο του άνδρα, πρότεινε να κατασκευάσει ένα άγαλμά του ίσο με το ακρωτήρι του Άθωνα, πιστεύοντας πως μόνον έτσι θά ‘φτιαγνε κάτι αντάξιό του. Ίσως να είναι ο μόνος άνδρας που δικαιούται παγκόσμια τον τίτλο του Μέγα. Μόνο γράφοντας ένα έπος μπορεί κάποιος να αποδώσει το μεγαλείο γι’ αυτόν τον παγκόσμιο υπερήρωα, για τον οποίο δίκαια καμαρώνει η Ελληνική ιστορία. Αποτίοντας ελάχιστο φόρο τιμής στη μνήμη και στο μεγαλειώδες έργο του μακεδόνα οραματιστή, άρχισα να γράφω για να σας θυμίσω ελάχιστα απ’ όσα πολλά και θαυμαστά έκανε. Θα επικεντρωθούμε στο οικουμενικό του έργο. Όμως, αυτό συνδέεται με τον χαρακτήρα και τα ιδανικά του, και γι’ αυτό θ’ αναφερθούμε πρώτα στα παιδικά του χρόνια.

Παιδικά χρόνια- χαρακτήρας του Αλέξανδρου

Ο Αλέξανδρος γεννήθηκε κατά το έτος της 106ης Ολυμπιάδας, όπως μετρούσαν το χρόνο οι αρχαίοι Έλληνες, που αντιστοιχεί στο 356 π.Χ., κατά τη διάρκεια του μήνα Εκατομβαιώνα , (ο μήνας Λώος του ημερολογίου των Μακεδόνων), που αντιστοιχεί με το σημερινό Ιούλιο, την έκτη μέρα, στην Πέλλα της Μακεδονίας.

Πατέρας του ήταν ο Φίλιππος ο Β’, βασιλιάς της Μακεδονίας, μια μεγάλη μορφή στην ιστορία του αρχαίου κόσμου. Ήταν έξοχος στρατιωτικός, αναμορφωτής του μακεδονικού στρατού, αλλά και έξοχος πολιτικός και διπλωμάτης, προτιμώντας να χρησιμοποιεί τη διπλωματία παρά τα όπλα. Αναμόρφωσε επίσης και το Μακεδονικό κράτος, δημιουργώντας, θα μπορούσαμε να πούμε, το πρώτο “εθνικό κράτος” στον ευρύτερο Ελληνικό χώρο, ίσως και σ’ ολόκληρο τον κόσμο.

Μητέρα του ήταν η Ολυμπιάδα, Ηπειρώτισσα βασιλοπούλα των Μολοσσών. Την ομορφιά της την συναγωνιζόταν η ισχυρή θέληση βούλησης, η φιλοδοξία και τα βίαια αισθήματά της. Ήταν μυημένη στις μυστηριακές θρησκείες, υπηρετώντας με θρησκευτική μανία τον Διόνυσο. Ήταν μαινάς, κι είχε πάρει μέρος πολλές φορές στους χορούς των μαινάδων υπό το σεληνόφως.

Ο Φίλιππος και η Ολυμπιάδα συναντήθηκαν στη Σαμοθράκη, όταν είχαν πάει να μυηθούν στα μυστήρια των Καβείρων, όπου αναπτύχθηκε ένας δυνατός έρωτας, που οδήγησε στο γάμο τους.

Ο θαυμασμός των συγχρόνων του Αλέξανδρου δεν ήταν δυνατόν παρά να εμπνεύσει και να δημιουργήσει τους μύθους της υπερφυσικής προσωπικότητάς του και της θείας καταγωγής του.

Για τη γέννηση του Αλέξανδρου διαμορφώθηκαν διάφοροι μύθοι, στους οποίους αναφέρεται ότι κατ’ αυτήν, αλλά και πριν απ’ αυτήν, παρουσιάστηκαν διάφορα θαυμαστά και ασυνήθιστα σημεία, που προδήλωναν την κατοπινή, ασύλληπτη για τον κόσμο σταδιοδρομία του. Ο Πλούταρχος αναφέρει σχετικά ότι στον Φίλιππο την πρώτη νύχτα του γάμου του με την Ολυμπιάδα, κι ενώ βρισκόταν στο νυφικό θάλαμο, « έδοξε βροντής γενομένης εμπεσείν αυτής τη γαστρί κεραυνόν, εκ δε της πληγής πολύ πυρ αναφθέν, είτα ρηγνύμενον εις φλόγας πάντη φερομένας διαλυθήναι» και στη συνέχεια: «υστέρω χρόνω μετά τον γάμον είδεν (Φίλιππος) όναρ αυτόν επιβάλλοντα σφραγίδα τη γαστρί της γυναικός∙ η δε γλυφή της σφραγίδος, ως ώετο, λέοντος είχεν εικόνα». Ο Αρίστανδρος ο Τελμησσέας, εξηγώντας το όνειρο είπε στον Φίλιππο ότι η Ολυμπιάδα θα φέρει στον κόσμο «παίδα θυμοειδή και λεοντώδη την φύσιν».

Λέγεται ακόμη ότι: « ώφθη ποτέ και δράκων κοιμωμένης της Ολυμπιάδος παρεκτεταμένος τω σώματι ». Γι’ αυτό το όραμα λέγεται ότι κατόπιν από το μαντείο των Δελφών δόθηκε σ’ αυτόν χρησμός: « Άμμωνι θύειν και σέβεσθαι μάλιστα τούτον τον θεόν∙ αποβαλείν δε των όψεων αυτών την ετέραν, ην τω της θύρας αρμώ προσβαλών κατώπτευσεν εν μορφή δράκοντος συνευναζόμενον τη γυναικί τον θεόν∙ η δ’ Ολυμπιάς, ως Ερατοσθένης φησί, προπέμπουσα τον Αλέξανδρον επί την στρατείαν, και φράσασα μόνω το περί την τέκνωσιν απόρρητον, εκέλευεν άξια φρονείν της γενέσεως ».

Αυτά αναφέρει ο Πλούταρχος και σύμφωνα με την παράδοση η ίδια η Ολυμπιάδα ανακοίνωσε στον Αλέξανδρο ότι ο πραγματικός πατέρας του ήταν ο θεός Άμμων Δίας.

Ο Ψευδικαλλισθένης γράφοντας στην Αλεξάνδρεια και έχοντας υπ’ όψη τη διήγηση για τη γέννηση του Αλέξανδρου από τον θεό Άμμωνα, θέλοντας προφανώς να συνδέσει άμεσα με την Αίγυπτο τον ήρωα, διασκεύασε αυτό τον μύθο παρουσιάζοντας σαν πατέρα του τον αρχαίο βασιλιά της Αιγύπτου και ιερέα Νεκτεναβών. Αυτός αντιμετωπίζοντας εχθρική επιδρομή κατά της Αιγύπτου και διαπιστώνοντας ότι οι θεοί τον εγκαταλείπουν, έφυγε από τη χώρα του και πήγε στην Μακεδονία, όπου ως προφήτης, αστρολόγος και μάγος πέτυχε κατά την απουσία του Φιλίππου να εξαπατήσει με μαγικά μέσα την Ολυμπιάδα και να συνευρεθεί μ’ αυτήν ως θεός Άμμων « κέρατα έχων εκ του μετώπου πεφυκότα ».

Η Ολυμπιάδα έμεινε έγκυος. Μετά την επιστροφή του Φιλίππου, κι ενώ αυτός βρισκόταν σε σκέψεις λόγω της εγκυμοσύνης της συζύγου του, κάποια μέρα μια ήμερη όρνιθα, που πέταξε προς το μέρος του, γέννησε αυγό, από το οποίο, όταν έπεσε στη γη και έσπασε, ξεπήδησε «μικρόν δρακόντιον». Αυτό ωστόσο πέθανε σχεδόν αμέσως, προσπαθώντας να ξαναμπεί στο σπασμένο αυγό, απ’ όπου μόλις είχε βγει στο φως της ζωής. Ταραγμένος ο Φίλιππος κάλεσε μάντη, ο οποίος του είπε ότι η Ολυμπιάδα θα γεννήσει γιο, που θα γίνει κύριος του κόσμου, αλλά θα πεθάνει πρόωρα («ολιγοχρόνιος τελευτήσει»).

Η γέννηση του Αλέξανδρου συνέπεσε με μια μεγάλη καταστροφή στην Έφεσο. Όταν στην Πέλλα η Ολυμπιάδα έφερνε στον κόσμο τον ημίθεο Αλέξανδρο, το μεγάλο ιερό της Αρτέμιδος αγκαλιαζόταν από τις φλόγες. Οι ιερείς εξέλαβαν το γεγονός αυτό σαν σημάδι μεγάλης καταστροφής για την Ασία.

Κυκλοφόρησε τότε ένα ανέκδοτο , ότι ήταν εύλογο να πυρποληθεί ο ναός της Αρτέμιδος, γιατί η Άρτεμη ήταν απασχολημένη με τη γέννηση του Αλέξανδρου, κάνοντας τη μαμή. Όσο για τους μάγους που βρίσκονταν στον τόπο της πυρκαγιάς, φώναζαν πανικόβλητοι ότι η μέρα εκείνη θα γεννήσει στην Ασία μια μεγάλη καταστροφή και συμφορά. Και στο Φίλιππο ήρθαν εκείνο τον καιρό τρεις αγγελίες, η μια ότι οι Ιλλυριοί είχαν νικηθεί σε μεγάλη μάχη από το στρατηγό Παρμενίωνα, η δεύτερη ότι νίκησε στην Ολυμπία με άλογο ιππασίας και η τρίτη ότι γεννήθηκε ο Αλέξανδρος. Για όλα αυτά εκείνος χάρηκε και ακόμα περισσότερο οι μάντες μεγάλωσαν τη χαρά του, όταν αποφάνθηκαν πως το παιδί μια που γεννήθηκε ταυτόχρονα με τις παραπάνω νίκες, θα ήταν ανίκητο….

Κατά τον τοκετό της Ολυμπιάδας ‘πεσόντος επί γης του βρέφους αστραπή γέγονες, βροντή εξήχησε, σεισμός εγένετο, ώστε τον πάντα κόσμον συγκινηθήναι».

Λίγο μετά την γέννηση του Αλεξάνδρου, η Ολυμπιάς τον πήγε στο ιερό του Δαφνίωνος Απόλλωνος. Το ίδιο βράδι, ο Φιλιππος ονειρεύτηκε τον Θεό Άμμωνα να κρατάει στην αγκαλιά του τον νεογέννητο Αλέξανδρο, και να του λέει πως ο γιός του θα γενεί βασιλιάς όλου του κόσμου. Η ιερογαμία, που μας μεταφέρει σαν παράδοση ο Πλούταρχος, ήταν πολύ συνηθισμένο στα αρχαία χρόνια. Ο Αλέξανδρος λοιπόν, σύμφωνα μ’ αυτή την εκδοχή, γεννήθηκε από την Ολυμπιάδα κι ένα θεϊκό πνεύμα, τον Άμμωνα Δία. Αυτή ήταν ίσως η τελευταία ένωση θεού και θνητής, με σκοπό τη γέννηση ενός ημίθεου, ενός πνεύματος προικισμένου με τις ικανότητες που εμφάνισε ο Αλέξανδρος, που σύμφωνα με τον Διόδωρο το Σικελιώτη «σε πολύ λίγο χρόνο έκανε μεγάλες πράξεις και η ευφυΐα του και η παλικαριά του επέτρεψαν να ξεπεράσει με τα κατορθώματά του σε μεγαλείο όλους τους βασιλιάδες από καταβολής κόσμου». Ο Προφήτης Δανιήλ (Βίβλος, Δανιήλ - Εδάφια 8:1-8, 8:15-22, 11:2-4 ) προβλέπει την γέννηση και αυτοκρατορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, από το 530 πΧ, δηλαδή περίπου 200 χρόνια νωρίτερα! «Ο Βασιλιάς της Βαβυλώνος Μπελσάζαρ ονειρεύτηκε ένα μεγάλο κριάρι που στο κεφάλι του είχε ένα μεγάλο κι ένα μικρό κέρατο. Ένα κριάρι τόσο δυνατό που νικούσε κάθε άλλο ζώο στο διάβα του. Μέχρι που ήρθε ένας Αιγόκερως από την Δύση, που είχε μόνον ένα κέρατο, και του επιτέθηκε με μανία, χωρίς να ακουμπάει στην γη! Ο Αιγόκερως σκότωσε το Κριάρι, κι άρχισε να γιγαντώνεται, μα αμέσως έσπασε το μοναδικό του κέρατο, και εμφανίστηκαν τέσσερα κέρατα από τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Κι έμελλε 200 χρόνια αργότερα, ο Μέγας Αλέξανδρος με τον Ελληνικό στρατό να κατακτήσει την Αίγυπτο και την Ασία. Πέθανε αμέσως μετά την γέννηση της αυτοκρατορίας του, και τον διαδέχθηκαν οι 4 στρατηγοί του, που χώρισαν την αυτοκρατορία σε τέσσερα βασίλεια! Στην καταγωγή, από τον πατέρα του ήταν απόγονος του Ηρακλή, ενώ από την μητέρα του απόγονος του Αχιλλέα. Ο ημίθεος Ηρακλής υπήρξε γενάρχης της δυναστείας των Αργεαδών Μακεδόνων ενώ ο Νεοπτόλεμος, υιός του ήρωα Αχιλλέα, ίδρυσε το βασιλικό οίκο των Μολοσσών, μέλος του οποίου ήταν η Ολυμπιάδα. Επομένως στο αίμα του έτρεχε το αίμα αυτών των θαυμαστών ηρώων. Έτσι, η θρυλούμενη καταγωγή του Αλέξανδρου συνέβαλε καθοριστικά στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του, από τα πρώτα έτη του βίου του.