Υγιεινή διατροφή: 40 ημέρες αποτοξίνωσης

Η νηστεία κάνει καλό, με την προϋπόθεση ότι θα προσέξουμε τους συνδυασμούς των τροφών και, βεβαίως, δεν θα πέσουμε με τα μούτρα στο ψητό αμέσως μετά την περίοδο αυτή.
Στη νηστεια της Σαρακοστής δεν τρώμε κρέας, γαλακτοκομικά προϊόντα, αβγά, ψάρια και ελαιόλαδο. Βέβαια, ψάρι επιτρέπεται στις 25 Μαρτίου (όπου το παραδοσιακό γεύμα είναι μπακαλιάρος σκορδαλιά) και την Κυριακή των Βαΐων, ενώ ελαιόλαδο μόνο τα Σαββατοκύριακα. Στη θέση των παραπάνω συνιστώνται όσπρια, φρούτα, λαχανικά, θαλασσινά, χόρτα, ψωμί, πατάτες και περιστασιακά ζυμαρικά ή και κάποιο νηστίσιμο γλυκό (χαλβάς, παστέλι). Επιτρέπεται κιόλας λίγο κρασί με το φαγητό, μέχρι ένα ποτήρι αν θέλουμε να μιλήσουμε με διαιτολογικούς όρους. Με μια πρώτη ματιά αντιλαμβανόμαστε πως η νηστεία πριν από το Πάσχα συνιστά μια διατροφή φτωχή σε κορεσμένα λίπη και χοληστερόλη και πλούσια σε μονοακόρεστα λίπη, φυτικές ίνες και βιταμίνες. Και... τι σημαίνει αυτό για τον οργανισμό μας;

Πολλαπλά οφέλη
Ειδικότερα, τα κεκορεσμένα λιπαρά τα βρίσκουμε μόνο σε τρόφιμα ζωικής προελεύσεως και έχουν συσχετισtεί με αυξημένο κίνδυνο αναπτύξεως καρδιαγγειακών προβλημάτων και καρκίνων. Ετσι, κατά την παρατεταμένη νηστεία της Σαρακοστής παρατηρείται (από μελέτες) μείωση στις τιμές της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων, ιδιαίτερα στα άτομα που πρότερα παρουσίαζαν αυξημένα επίπεδα λιποπρωτεϊνών στο αίμα.

Ενα επιπρόσθετο καρδιαγγειακό όφελος που προκύπτει ουσιαστικά από την αυξημένη πρόσληψη φρούτων, λαχανικών, οσπρίων και δημητριακών κατά τη νηστεία είναι η μείωση-ομαλοποίηση της αρτηριακής πίεσης. Ακόμα, οι αδιάλυτες φυτικές ίνες όλων των παραπάνω ευνοούν τη ρύθμιση του σακχάρου, την ομαλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος, την καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας και τη μείωση της συχνότητας εμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου (π.χ. παχέος εντέρου), όταν καταναλώνονται συστηματικά.

Τέλος, η αντικατάσταση των ζωικών λιπών από φυτικά (ελαιόλαδο, ταχίνι και ξηροί καρποί), αλλά και από αυτά των θαλασσινών, συμβάλλει κατά πολύ στην υγεία της καρδιάς και των αγγείων και προσφέρει αντιφλεγμονώδεις - αντιοξειδωτικές δράσεις. Σε συνεργασία, δε με τα αντίστοιχα αντιοξειδωτικά συστατικά των φρούτων και των λαχανικών, δυναμώνει το ανοσοποιητικό, μεγιστοποιείται η άμυνα του σώματός στις ελεύθερες ρίζες και προστατεύεται από πολλές μορφές καρκίνου και εκφυλιστικών νοσημάτων του όπως η νόσος του Πάρκινσον και η νόσος του Αλτσχάιμερ.

Σε αντίθεση με όλα τα παραπάνω, αν η νηστεία δεν εφαρμόζεται σωστά, δηλαδή αν αποφεύγουμε συστηματικά συγκεκριμένα τρόφιμα και δεν επιλέγουμε τους ιδανικούς συνδυασμούς, είναι δυνατόν να προκύψουν διατροφικές ελλείψεις, με επακόλουθο αντίκτυπο στην υγεία μας. Οι ευαίσθητες πληθυσμιακές ομάδες (παιδιά σε ανάπτυξη, υπερήλικες, αθλητές, άτομα με σιδηροπενική αναιμία, οστεοπενία ή οστεοπόρωση, εγκυμονούσες και γυναίκες σε γαλουχία) θα πρέπει να αποφεύγουν την παρατεταμένη και πλήρη νηστεία.

Από την άλλη μεριά, έχει αποδειχτεί ότι ένα σωστό νηστίσιμο διαιτολόγιο μπορεί να εξασφαλίζει επαρκείς ποσότητες των απαραίτητων συστατικών για το μέσο πληθυσμό. Ετσι, τρώγοντας συχνά ικανοποιητικές ποσότητες οσπρίων (κυρίως φακή και φασόλια μαυρομάτικα), ξηρών καρπών, εμπλουτισμένων δημητριακών, πράσινων φυλλωδών λαχανικών (π.χ. σπανάκι), αποξηραμένων φρούτων και θαλασσινών καλύπτουμε τις ανάγκες μας σε σίδηρο. Ασβέστιο βρίσκουμε στους ξηρούς καρπούς (κυρίως στα αμύγδαλα), στο μπρόκολο, στο κουνουπίδι, στο λάχανο, στο χαλβά, στο σουσάμι, στο γάλα σόγιας και στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Οπως όμως και με το σίδηρο, το φυτικό ασβέστιο είναι χαμηλής βιοδιαθεσιμότητας και θα πρέπει η διατροφή μας συστηματικά να περιλαμβάνει τα τρόφιμα αυτά σε επαρκείς ποσότητες. Επίσης ο σωστός συνδυασμός όσπριων και δημητριακών τους (π.χ. ρύζι με φακές, ρύζι με σουσάμι, σιτάλευρο ή πατάτα με φασόλια ή αρακά) αυξάνει τη βιολογική αξία της πρωτεΐνης και καλύπτει πλήρως τις ανάγκες του οργανισμού.

Ενα νόμισμα, δύο πλευρές
Αξιοσημείωτα είναι τα αποτελέσματα έρευνας που διεξήχθη σε μια ιερά μονή στον ελλαδικό χώρο, της οποίας οι μοναχές (σε συνεχή νηστεία) δεν έδειξαν ανεπάρκεια ή έλλειψη στα απαραίτητα συστατικά λόγω της διατροφής τους. Με λίγα λόγια, η χριστιανική νηστεία και η μεσογειακή υγιεινή διατροφή είναι έννοιες σχεδόν ταυτόσημες, με οδηγίες που συμπίπτουν βάσει των αρχών της σωστής διατροφής. Εάν όμως νηστέψουμε απλώς για να πούμε ότι νηστέψαμε και ορμήσουμε ανηλεώς στα λουκούλλεια γεύματα θα δούμε τη χοληστερόλη, τα τριγλυκερίδια, την πίεση, τα κιλά μας κ.λπ. να παίρνουν την ανιούσα!


Πηγή: e-typos, Του διαιτολόγου Δημήτρη Πέτσιου