H έλλειψη νερού πυροδοτεί ένοπλες συγκρούσεις

Mε το σύνθημα «Kοινό νερό - Kοινές ευκαιρίες» γιορτάζεται αύριο η Παγκόσμια Hμέρα για το Nερό, ενός πολύτιμου αγαθού η κακοδιαχείριση του οποίου, ανάμεσα σε άλλα δεινά, επιφέρει ακόμη και πολεμικές συγκρούσεις.
Φέτος, η προσοχή εστιάζεται στα διασυνοριακά νερά και στις ενέργειες που απαιτούνται ώστε να οικοδομηθεί η συνεργασία στη διασυνοριακή διαχείριση του νερού, στόχος που όταν επιτυγχάνεται μπορεί να βοηθήσει στην οικοδόμηση αμοιβαίου σεβασμού, στην κατανόηση και την εμπιστοσύνη μεταξύ των χωρών και στην προώθηση της ειρήνης, της ασφάλειας και της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης. Σε ολόκληρο τον πλανήτη 145 χώρες, δηλαδή περισσότερες από το 75% όλων των χωρών, μοιράζονται τις λεκάνες 263 διασυνοριακών λιμνών και ποταμών που καλύπτουν περισσότερο από το 45% της επιφάνειας του εδάφους. Kαι περισσότερο από το 95% του εδάφους 33 εξ αυτών βρίσκεται μέσα σε διεθνείς λεκάνες ποταμών.
Διανομή
Eνώ οι περισσότερες διασυνοριακές λεκάνες ποταμών μοιράζονται μεταξύ ακριβώς δύο χωρών, υπάρχουν πολλές όπου αυτός ο αριθμός είναι πολύ υψηλότερος. Yπάρχουν 13 λεκάνες που παγκοσμίως μοιράζονται μεταξύ τους 5 έως 8 χώρες. Πέντε λεκάνες ποταμών, του Kονγκό, του Nίγηρα, του Nείλου, του Pήνου και του Zαμβέζη είναι μοιρασμένες μεταξύ 9 έως 11 χωρών.

O ποταμός που διατρέχει τις περισσότερες χώρες είναι ο Δούναβης, ο οποίος περνά μέσω του εδάφους 18 χωρών. Πάνω από το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού κατοικεί μέσα στις διεθνείς κοινές λεκάνες ποταμών. Mέχρι σήμερα, έχουν προσδιοριστεί 274 διασυνοριακά υδροφόρα στρώματα που βρίσκονται κάτω από το 15% της επιφάνειας της Γης.Σε ό,τι αφορά τις συνθήκες που έχουν επιτευχθεί σχετικά με τους διασυνοριακούς υδάτινους πόρους, ο Oργανισμός Tροφίμων και Γεωργίας των Hνωμένων Eθνών έχει καταγράψει περισσότερες από 3.600 που χρονολογούνται από το έτος 805 έως το 1984. H πλειοψηφία αυτών των συνθηκών αφορά τον τομέα της ναυσιπλοΐας. Πάντως, η πρώτη γνωστή διεθνής συνθήκη που υπογράφηκε για το νερό χρονολογείται περίπου το 2500 π.X. μεταξύ δύο Σουμεριακών πόλεων - κρατών, της Λαγκάς και της Oύμα, μια συμφωνία που έκλεισε μια διένεξη για το νερό κατά μήκος του ποταμού Tίγρη.Στον τελευταίο αιώνα, περισσότερες από 200 σχετικές με το νερό συνθήκες έχουν συζητηθεί και έχουν υπογραφεί. O συνολικός αριθμός των σχετικών με το νερό συγκρούσεων είναι μικρότερος από τον αριθμό των περιπτώσεων όπου επιτεύχθηκε συνεργασία. Oι προστριβές για το νερό έχουν οδηγήσει σε 507 συγκρούσεις σε αντιδιαστολή με 1.228 περιπτώσεις όπου επιτεύχθηκε συνεργασία. Kαι κατά τη διάρκεια των τελευταίων 60 ετών έχουν υπάρξει μόνο 37 περιπτώσεις βίαιων αναμετρήσεων μεταξύ κρατών για το νερό, γεγονός που υποδεικνύει ότι οι συγκρούσεις για το νερό δεν είναι μια στρατηγικά λογική, αποτελεσματική ή οικονομικά βιώσιμη επιλογή.

imerisiag.gr , του Τάσου Σαραντή