Γιατί η Ελλάδα δεν κάνει «όπως η Τουρκία»;

ΠΡΙΝ ΑΚΡΙΒΩΣ μια βδομάδα, ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Αθήνα, Ντάνιελ Σπέκχαρντ, σε συνάντησή του με Έλληνες δημοσιογράφους έκανε κάποιες σοβαρές επισημάνσεις για τις σχέσεις ΗΠΑ - Ελλάδας και ΗΠΑ - Τουρκίας. Αμφιβάλλουμε αν ήχησαν σε ελληνικά ή και κυπριακά ώτα, ακούοντα. Ο Σπέκχαρντ υποστήριξε πως πρέπει «να πάψουμε να αξιολογούμε τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις με σημείο αναφοράς την Τουρκία. Η στρατηγική σχέση Ελλάδας - ΗΠΑ παραμένει», είπε, «και ούτε πρόκειται να χρωστάμε χάρη στην Τουρκία, επειδή είναι τώρα σημαντική για μας». Ο Αμερικανός πρεσβευτής επισήμανε με νόημα πως, αν η Ελλάδα έδινε πιο διεθνή προοπτική στην εξωτερική της πολιτική (όπως, δηλ., κάνει πολυδιάστατα η Τουρκία), θα είχε περίοπτη θέση στις προτεραιότητες των ΗΠΑ. Ο Σπέκχαρντ έδωσε στους Έλληνες μερικά πικρά μαθήματα διπλωματίας, όπως ασκείται από την Τουρκία και από σοβαρές χώρες.
Ο Αμερικανός πρέσβης υπέδειξε ευθέως στην Αθήνα ότι οφείλει να εμπλακεί πιο ενεργά στα διεθνή προβλήματα και να φανεί αξιόπιστα χρήσιμη και σταθερά συνεπής και σοβαρή. Στοιχειώδης κανόνας στην πολιτική, διαχρονικής αξίας και κυνικού ρεαλισμού, είναι ότι εξυπηρετείς για να εξυπηρετείσαι. Γιατί, λοιπόν, η Ελλάδα δεν είναι σε θέση να κάνει όπως η Τουρκία; Πρώτα απ’ όλα είναι θέμα μεγέθους, πληθυσμού και γεωγραφικής θέσης. Η Τουρκία είναι ο μεγαλύτερος εταίρος του ΝΑΤΟ, διαθέτει τον πολυπληθέστερο στρατό και η γεωπολιτική της σημασία και αξία την καθιστούν χρησιμότατη και πολυτιμότατη σε θέματα στρατηγικής, οικονομίας, ενέργειας και νερού. Τώρα είναι και σημαντική δρώσα σε κρίσεις ή και συγκρούσεις της περιοχής. Η νέα τουρκική εξωτερική πολιτική σχεδιάστηκε από τον καθηγητή Αχμέτ Νταβούτογλου, εξ απορρήτων σύμβουλο του Ερντογάν.
Η πολιτική αυτή αποβλέπει στην ανάδειξη, εδραίωση και εμπέδωση της Τουρκίας ως ισχυρής περιφερειακής δύναμης, ικανής να εμπλακεί στην αναζήτηση λύσεων ή σε ειρηνευτικές επιχειρήσεις για αποτροπή κρίσεων. Από το 2004 και εντεύθεν, η Άγκυρα ανέπτυξε μια πολυδιάστατη και δραστήρια εξωτερική πολιτική, που την ανέδειξε μη μόνιμο μέλος του ΣΑ και μέλος των «G20». Με την πρόσφατη επίσκεψη του Αμερικανού Προέδρου στην Τουρκία και τους διθυράμβους, με τους οποίους την εκθείασε, η χώρα επιβάλλεται ως σημαντικός στρατηγικός εταίρος των ΗΠΑ. Με απλά λόγια, η κατοχική της Κύπρου, Τουρκία, εμφανίζεται χρήσιμη και πολύτιμη στους σχεδιασμούς για τη νέα μεσανατολική πολιτική των ΗΠΑ. Γιατί; Επειδή η Τουρκία έχει αναπτύξει ή και βελτιώσει τις σχέσεις της με όλες τις χώρες της περιοχής, από τη Ρωσία και τον Καύκασο, μέχρι την Κεντρική Ασία και το Αφγανιστάν, από το Ιράν και το Ιράκ μέχρι τη Συρία, ενώ εμπλέκεται ενεργά στην αποπυροδότηση της σύγκρουσης Ισραήλ - Παλαιστινίων ή διαμεσολαβεί μεταξύ Ισραήλ - Συρίας.
Γιατί συμβαίνουν όλα αυτά; Επειδή η Τουρκία εμφανίζει μια συνεπή εξωτερική πολιτική αξιόπιστη, σοβαρή, σταθερή στις διεκδικήσεις και θέσεις της. Ακόμα και όταν εκβιάζει το ΝΑΤΟ ή την Ε.Ε., ο εκβιασμός της γίνεται αποδεκτός επειδή το επιβάλλει η δύναμη, η αξιοπιστία, η αξιοποίηση της γεωπολιτικής και στρατηγικής, ενεργειακής και συμμαχικής αξίας της. Αντιπαραβάλετε τώρα την Ελλάδα. Ποια είναι η εξωτερική πολιτική της; Μέγα χάσμα αξιοπιστίας τη χωρίζει από την Τουρκία. Εκπέμπει εικόνα χώρας υπό κατάρρευση. Γιατί ο Ομπάμα να επισκεφθεί την Ελλάδα; Για να υποστεί όσα υπέστη ο πρόεδρος Κλίντον το 1999; Η Αθήνα, αντί να μεμψιμοιρεί, καλείται να αναδιατάξει πλήρως την εξωτερική πολιτική της και να αντλήσει μερικά μαθήματα πώς υπηρετείται και πώς διεκδικείται το εθνικό συμφέρον. Και η Κύπρος; Θα συνεχίσουμε αύριο.

Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ , ΤΟΥ ΣΑΒΒΑ ΙΑΚΩΒΙΔΗ