Κυριακή 30 Σεπτεμβρίου 2012

Αντίο μεσαία τάξη!

Μια φορά κι έναν καιρό υπήρχε στην Ελλάδα και η μεσαία τάξη… Κάπως έτσι μπορούν να αρχίζουν τις ιστορίες τους οι αφηγητές του μέλλοντος, που θα ζουν σε μια Ελλάδα με δύο αυστηρά διαχωρισμένες κοινωνικές ομάδες: τους πλούσιους και τους φτωχούς. Γιατί απλά η μεσαία τάξη –αυτή η «πολυτέλεια» που ο καπιταλισμός δεν είναι πια διατεθειμένος να πληρώνει– θα είναι ανύπαρκτη ή αμελητέα. Η εξαφάνισή της δεν είναι κάτι που επέρχεται, δεν είναι κάποιο μελλοντικό ενδεχόμενο. Συμβαίνει καθημερινά και σε μαζική κλίμακα, σε σημείο ώστε το τέλος της μεσαίας τάξης –τουλάχιστον στην Ελλάδα– να είναι σχεδόν προβλεπόμενο. Η μεσαία τάξη, η οποία εμφανίστηκε δυναμικά στο κοινωνικό προσκήνιο της Ελλάδας τις τρεις τελευταίες δεκαετίες, η περίφημη «κοινωνία των 2/3» που θα εκδημοκράτιζε, θα εκσυγχρόνιζε και θα εξισορροπούσε την ελληνική κοινωνία, είναι πλέον αντιμέτωπη με το φάσμα της εξαφάνισής της. Μετατίθεται με «συνοπτικές διαδικασίες» στην εκθετικά αυξανόμενη τάξη των νεόπτωχων. Χρεοκοπεί κι εξαφανίζεται. Μαζί της εξαφανίζονται και οι ελπίδες –ή ευσεβείς πόθοι;– να μεταρρυθμιστεί ο σκληρός καπιταλισμός, ώστε να λειτουργεί όχι μόνον προς όφελος των λίγων, αλλά και να συντηρηθεί το Κράτος Πρόνοια που διατηρούσε την κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη. (Δεν χρειάζεται βέβαια να θρηνολογούμε για την εξαφάνισή της, αν αυτή λάβει όντως αμετάκλητο χαρακτήρα –εφόσον είναι μάλλον μια πικρή «εκδίκηση της ιστορίας», επειδή η μεσαία τάξη μόνη της παραδόθηκε άνευ όρων στο νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό και στη λατρεία των αγορών– αλλά να αναρωτηθούμε ποια θα είναι η κατάσταση που θα μας περιμένει μετά το τέλος της μεσαίας τάξης).

Δεν υπάρχουν σχόλια: