Είμαστε σίγουροι για το τι είναι καλό και τι κακό;

[[ δαμ- ων ]]

Στις μέρες μας τρανεύει το κακό- θεριεύει θα λέγαμε- και το καλό μικραίνει. Κάποιοι δίνουν στην εποχή μας σημειολογική χροιά. Βρισκόμαστε, λένε, στις μέρες της Αποκάλυψης που περιγράφει ο Ιωάννης. Υπερβολική, κατά τη γνώμη μας, η εσχατολογική σύνδεση της εποχής μας, στην οποία αναντίρρητα είναι περισσή η αρνητικότητα. Και είναι καλύτερα να μιλάμε για αρνητικότητα και όχι για κακό. Γιατί ποιος μπορεί να ορίσει το κακό; Δεν υπάρχει απόλυτο κακό, γιατί όπως έλεγαν οι πρόγονοί μας «ουδέν κακόν αμιγές καλού». Δεν υπάρχουν στεγανά για διάκριση του καλού από το κακό. Ο Αβδηρίτης σοφός Δημόκριτος έλεγε: «Στους ανθρώπους από τα καλά δημιουργούνται κακά , όταν κάποιος δεν γνωρίζει να οδηγεί τα καλά και να τα κατευθύνει σωστά.» Δυστυχώς, διαπιστώνουμε ότι ο σοφός πρόγονός επαληθεύτηκε εφόσον η «καλή» ζωή της ευμάρειας των τελευταίων χρόνων μας οδήγησε στο «κακό» της οικονομικής κρίσης, της εθνικής υποτέλειας και τον διεθνή διασυρμό της πατρίδας μας. Ο άγιος Μάξιμος συμπληρώνει: «Το απλώς λεγόμενον κακόν, ου πάντως κακόν∙ αλλά προς τι μεν κακόν, προς τι ου κακόν. Ωσαύτως και το απλώς λεγόμενον καλόν, ου πάντως καλόν∙ αλλά προς τι μεν καλόν, προς τι δε ου καλόν».

Είναι, επομένως, σχετικοί οι προσδιορισμοί. Κι αν πάμε ένα βηματάκι πιο πέρα από αυτή την φράση του αγίου Μαξίμου, θα αποτολμούσαμε να πούμε πως το “κακό” είναι ένας πολύ υποκειμενικός ορισμός από κάθε άνθρωπο. Κακό αποτελεί αυτό που τον δυσαρεστεί, που τον πονάει, αυτό που τον ενοχλεί, αυτό που απειλεί την ύπαρξή του.

Δεν θα ορίσουμε, αλλά θα περιγράψουμε εκείνο, που για τον πολύ κόσμο είναι κακό: Κακό είναι μια πράξη ή μία κατάσταση από την οποία προκύπτει, ή τείνει να προκύψει, αποτέλεσμα που αντίκειται σε μια ηθική. Η ηθική αυτή δεν είναι σαφώς καθορισμένη. Η παραβίασή της όμως αφορά σε γενικές γραμμές το μη σεβασμό και τη σπατάλη της φύσης, της δημιουργίας και της ανθρώπινης υπόστασης, είτε άμεσα, είτε με προδιάθεση: η καταστροφικότητα, η περιττή βία, ο μη σεβασμός της ζωής, η συνειδητή και σκόπιμη αδικία, ο σχεδιασμός του εξευτελισμού της αξιοπρέπειας με ταπεινά κίνητρα κλπ. αντανακλούν το κακό. Το κακό συνήθως θεωρείται το εννοιολογικά αντίθετο του καλού.

Η συνέχεια >>> VAGIAblog