Η μεταφυσική διάσταση των αισθήσεων ( 2ο Μέρος )

[[ δαμ-ων ]]

γ. Όραση: Ας συνεχίσουμε από το Ευαγγέλιο του Ιωάννη: « ἐν αὐτῷ ζωή ἦν, καὶ ἡ ζωή ἦν τὸ φῶς τῶν ἀνθρώπων. καὶ τὸ φῶς ἐν τῇ σκοτίᾳ φαίνει, καὶ ἡ σκοτία αὐτό οὐ κατέλαβεν.»
Και πάλι διαβάζουμε στη “Γένεση”: « καὶ εἶπεν ὁ Θεός• γενηθήτω φῶς• καὶ ἐγένετο φῶς. καὶ εἶδεν ὁ Θεός τὸ φῶς, ὅτι καλόν• καὶ διεχώρισεν ὁ Θεός ἀνά μέσον τοῦ φωτός καὶ ἀνά μέσον τοῦ σκότους. καὶ ἐκάλεσεν ὁ Θεός το φῶς ἡμέραν καὶ τὸ σκότος ἐκάλεσεν νύκτα. ». Επομένως κατά τον συγγραφέα της “Γένεσης”, το φως είναι το πρώτο δημιούργημα υλενέργειας, όπως λέγεται στη σύγχρονη ορολογία της φυσικής (*7), που διά του λόγου δημιούργησε ο Δημιουργός. Το φως γίνεται αντιληπτό με την αίσθηση της όρασης, η οποία συνιστά την υπέρτατη συσχετιστική αίσθηση του ηλιακού συστήματος.
Κάποιος ποιητής είπε: « Το χρώμα δεν βρίσκεται στο τριαντάφυλλο, αλλά μέσα μας ». Αυτό καθ’ εαυτό το χρώμα δεν προκαλεί τον θαυμασμό ή τη συγκίνηση, αλλά η εσώτερη παρόρμησή μας γεννά τα συναισθήματα από την αίσθηση του χρώματος.
Ο Πλάτωνας μας λέει: « τῶν δὲ ὀργάνων πρῶτον μὲν φωσφόρα συνετεκτήναντο ὄμματα » [ Μετάφρ.: τα πρώτα όργανα που έφτιαξαν ( οι θεοί ) ήταν τα μάτια που είχαν το φως.] Και συνεχίζει: « Κατά την άποψή μου, η αιτία της μεγαλύτερης ωφέλειάς μας είναι η όραση, αφού όλα όσα έχουμε πει μέχρι τώρα για το σύμπαν δεν θα μπορούσαν να έχουν λεχθεί, αν δεν βλέπαμε ούτε τα άστρα ούτε τον ουρανό. Όπως είναι όμως τα πράγματα, βλέποντας τη μέρα, τη νύχτα, τους μήνες και τα διαστήματα των χρόνων, αναπτύξαμε τους αριθμούς και αντιληφθήκαμε τον χρόνο και τον τρόπο για να ερευνήσουμε τη φύση του σύμπαντος. Από αυτά πήραμε τη φιλοσοφία, η οποία αποτελεί αγαθό που μεγαλύτερό της ούτε υπήρξε ούτε θα υπάρξει δώρημα των θεών προς το γένος των θνητών. Αυτό λέω πως είναι λοιπόν το μεγαλύτερο όφελος που μας προσφέρουν τα μάτια… Αυτό επομένως ας παραδεχτούμε, πως αιτία που ο θεός δημιούργησε κα χάρισε την όραση είναι για να βλέπουμε τις περιφορές του νου στον ουρανό και να τις χρησιμοποιούμε σαν πρότυπα της δικής μας νόησης, που είναι συγγενική με την πρώτη, έστω κι αν εκείνη είναι σταθερή και η δεύτερη συνεχώς ακατάστατη. Μαθαίνοντας λοιπόν και μετέχοντας στη φυσική ορθότητα των συλλογισμών με τη μίμηση των σταθερών περιφορών του θεού, θα καταφέρουμε να βάλουμε σε τάξη τις ακατάστατες περιφορές που υπάρχουν μέσα μας. » ( Πλάτωνος “Τίμαιος”, 47b-c)
Στη διαδικασία της όρασης σχηματίζονται δύο είδωλα στους αμφιβληστροειδείς των ματιών, που συγχωνεύονται σε μια νοητική εικόνα στον εγκέφαλό μας. Μια συγχώνευση πολύ σημαντική γιατί μ’ αυτήν αντιλαμβανόμαστε τις τρεις διαστάσεις του χώρου. Η εικόνα που συλλαμβάνουμε είναι ένα σύνολο δονήσεων, των δονήσεων των φωτονίων, οπότε η εγκεφαλική εικόνα είναι κι αυτή δονητική. Έτσι ερμηνεύουμε όχι το πραγματικό αντικείμενο, αλλά αυτό που μας φαίνεται πως είναι. Αν φοράμε γυαλιά ηλίου σε μπλε χρώμα, γίνεται μια αλλοίωση των χρωμάτων, κι επικρατεί το χρώμα των γυαλιών. Αν, τώρα, χρησιμοποιήσουμε κόκκινα γυαλιά, στην εικόνα μας θα επικρατεί το κόκκινο. Επομένως, ο κόσμος που αντιλαμβανόμαστε εξαρτάται από τον τρόπο που τον βλέπουμε. Ο φυσικός κόσμος, λοιπόν, είναι πραγματικός αλλά ταυτόχρονα κι απατηλός ( μάγια, δηλ. πλάνη, όπως τον ονομάζουν οι ανατολικοί λαοί ). Για ν’ αντιληφθούμε τον πραγματικό κόσμο, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε περισσότερο από τ’ αυτιά και τα μάτια του σώματος, τ’ αυτιά και τα μάτια της ψυχής, ώστε να μην ανήκουμε κι εμείς σ’ αυτούς για τους οποίους ειπώθηκε: « ἵνα βλέποντες μὴ βλέπωσι καὶ ἀκούοντες μὴ ἀκούωσι μηδέ συνῶσι » , ν’ αποκτήσουμε εξωαισθητηριακές ικανότητες.
Με την όραση ο μαθητής της γνώσης θέλει να βρει και να δει το κέντρο του κύκλου της εκδήλωσης της θεότητας, να ανακαλύψει το κέντρο της ύπαρξής του και το κέντρο συμμετρίας της ζωής του. Καθώς θ’ ανασύρει ένα- ένα τα πέπλα του μυστηρίου, θα δει ότι πέρα από το φαινομενικό υπάρχει το όντως πραγματικό, πέρα από τον εαυτό και το εγώ υπάρχει ο Στοχαστής, ο Ανώτερος Εαυτός, ο Σιωπηλός Παρατηρητής, πέρα από την ύλη υπάρχει το Πνεύμα, πίσω από κάθε εκδήλωση είναι ο Θεός.

Η συνέχεια >>> εδώ